Lý do tại sao cá Koi nhảy ra khỏi nước và cách ngăn chặn nó

• Dịch: Huyền Nguyễn

Cá Koi rõ ràng cần phải ở trong nước để tồn tại. Vì vậy, có thể khá khó hiểu khi chúng dường như khăng khăng muốn nhảy ra khỏi mặt nước. Nếu chúng ta không thể đưa cá Koi trở lại nước nhanh chóng, chúng có thể sẽ chết. Mặc dù có thể trông có vẻ như con cá đang cố nhảy ra khỏi một cái ao hoàn toàn tốt, nhưng chắc chẳn nước phải có vấn đề gì đó thì cá Koi mới nhảy lên.

Tìm ra vấn đề là điểm mấu chốt. Có thể bạn sẽ cần thử một vài giải pháp khác nhau trước khi tìm ra được một giải pháp hiệu quả, tại thời điểm đó, bạn sẽ biết nguyên nhân khiến cá của bạn nhảy ra khỏi nước. Đôi khi, việc kiểm tra nước có thể tiết lộ các vấn đề tiềm ẩn, mặc dù bạn không thể trực tiếp kiểm tra mọi vấn đề có thể xảy ra.

Trong bài viết này, chúng tôi đưa ra một số lý do khiến cá có thể nhảy ra khỏi ao và các giải pháp thích hợp. Thật khó để biết vấn đề là gì nếu chỉ nhìn vào ao. Vì lý do này, có thể bạn sẽ cần sử dụng các thiết bị kiểm tra và thử một vài giải pháp trước khi có thể giải quyết tình hình.

Những lý do khiến cá Koi nhảy ra khỏi nước

Mặc dù cá Koi có thể nhảy lên nhưng chúng thường sẽ ở trong nước trừ khi có điều gì đó không ổn. Tất nhiên, nếu cá Koi bị đẩy lên bởi một con cá khác, chúng có thể thực hiện một bước nhảy nhỏ. Tuy nhiên, nếu chúng nhảy đủ mạnh để văng ra bên ngoài ao thì chắc chắn có gì đó không ổn. Có một số lý do cho vấn đề này ở cá.

1. Chất lượng nước kém

Nếu chất lượng nước ao kém, cá có thể sẽ cố gắng nhảy ra ngoài. Thông thường, điều này là do nước gây đau đớn rõ ràng cho cá, vì vậy cá sẽ cố gắng thoát khỏi nước. Trong tự nhiên, điều này có thể có lợi cho cá nếu chúng có thể nhảy xuống một vùng nước khác. Nếu cá bị mắc kẹt trong vũng nước, đây thường là lý do chất lượng nước xấu, chúng có thể nhảy trở lại phần sông lớn.

Tuy nhiên, trong điều kiện nuôi nhốt, hiện tượng cá Koi nhảy khỏi mặt nước hoàn toàn là một vấn đề không tốt.

Nếu nước có độc tố hoặc mất cân bằng, với bản năng ban đầu, cá Koi sẽ cố gắng bỏ đi. Đây có lẽ là một trong những lý do phổ biến nhất khiến cá Koi nhảy ra khỏi mặt nước.

2. Thiếu oxy

Cá Koi cần oxy trong nước để tồn tại. Nếu nước không được cung cấp oxy đúng cách, cá sẽ không thở được. Chúng có thể cố gắng tìm oxy ở nơi khác bằng cách nhảy. Trong môi trường hoang dã, điều này có thể giúp ích cho cá Koi. Trong thời gian khô hạn, cá có thể bị mắc kẹt trong các hồ nhỏ, nơi không có đủ oxy. Bằng cách nhảy, cá có thể đi vào phần chính của sông, nơi các dòng chảy sẽ làm tăng sự lưu thông của sông.

Khi hồ cá thiếu oxy, cá thường tụ tập về phía mặt nước. Bạn có thể thấy chúng thở hổn hển ở mặt nước, đó là dấu hiệu chắc chắn rằng chúng đang cần oxy. Khi tất cả cá tập trung trong một khu vực, chúng có thể xô đẩy nhau, điều này có thể khiến chúng trông giống như đang cố tình nhảy ra khỏi ao.

Nhìn chung, ao không nhất thiết là thiếu oxy, có thể ao chỉ không có đủ sự lưu thông, dẫn đến mức oxy thấp ở một số khu vực nhất định trong ao. Do đó, khi cá ở trong những khu vực đó, chúng có thể bắt đầu thiếu oxy và tập trung lại ở mặt nước. Khi đó, cá sẽ chỉ muốn đi đến một khu vực khác trong ao.

3. Sự hung hăng

Cá có thể nhảy lên để thoát khỏi các mối nguy hiểm. Nếu cho bạn lựa chọn giữa việc nhảy ra khỏi ao ( cách này có khả năng bạn sẽ hạ cánh xuống một hồ bơi khác) hoặc bị ăn thịt, bạn chắc chắn sẽ chọn cách đầu tiên. Cá Koi thường không hung dữ. Tuy nhiên, chúng có thể phóng mạnh xung quanh khi đang sinh sản.

Trong khi bị rượt đuổi, cá có thể nhảy ra khỏi mặt nước và rơi xuống vị trí ngoài ao.

4. Thích khám phá

Cá Koi là loài cá tò mò và có thể nhảy lên khỏi mặt nước chỉ để nhìn rõ hơn. Một số loài cá dễ bị chứng này hơn những loài khác. Nếu cá đã nhảy lên khỏi mặt nước và được thưởng, thì chúng có thể tiếp tục nhảy hoặc nhảy thường xuyên hơn.

Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng diễn ra thuận lợi đối với cá. Không có gì lạ nếu cá Koi vô tình không đáp xuống nước được, vì các bước nhảy của chúng thường không chính xác.

5. Nhảy để lấy thức ăn

Khi một con cá nhảy lên khỏi mặt nước, không có gì lạ nếu chúng được “thưởng” bằng thức ăn. Nhiều chủ sở hữu khá ấn tượng khi một con cá Koi nhảy lên khỏi mặt nước. Hành vi tương đối bình thường này có thể được cho là cách thể hiện tình cảm của cá Koi. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn cho cá ăn bằng tay, vì cá có thể bắt đầu gắn kết với người nuôi và nhảy để lấy thức ăn.

Do đó, khi cá nhìn thấy có người đến gần đó, chúng có thể bắt đầu nhảy để kiếm thức ăn. Trong trường hợp này, bạn có thể đã huấn luyện cá nhảy lên khỏi mặt nước. May mắn thay, cá Koi thường không làm điều này khi không có người ở xung quanh, vì vậy nguy cơ cá bị tổn hại do nhảy là rất thấp. Nếu cá chẳng may rơi xuống khu vực ngoài mặt nước, bạn có thể thả chúng trở lại ngay.

6. Động vật ăn thịt

Một số loài cá có thể nhảy để cố gắng thoát khỏi những kẻ săn mồi, bao gồm cả những con bên ngoài ao. Ví dụ, mèo, gấu trúc, chim, rái cá và thậm chí cả chó sói đồng cỏ có thể cố gắng giành lấy một món ăn nhẹ từ hồ cá Koi. Thông thường, những cuộc tấn công này xảy ra vào ban đêm, vì vậy bạn thậm chí có thể không biết về vấn đề trừ khi bạn đã thiết lập máy quay.

Việc săn mồi rõ ràng có thể gây ra nhiều vấn đề. Nó có thể gây căng thẳng cho cá cũng như trực tiếp làm chết cá. Ngay cả khi cá không bị ăn thịt, thì chúng có thể bị thương, dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn hơn.

Làm thế nào để khiến cá Koi ngừng nhảy?

Không có cách nào để chấm dứt hoàn toàn hiện tượng nhảy ở cá Koi. Đó là một hành vi bình thường và sẽ xảy ra theo thời gian bất kể bạn làm gì. Tuy nhiên, bạn có thể giảm hành vị này đáng kể bằng cách khắc phục bất kỳ vấn đề nào mà cá có thể gặp phải.

1. Cải thiện chất lượng nước

Chất lượng nước là một vấn đề cực kỳ phổ biến và là nguyên nhân hàng đầu gây chết cá Koi. Khi bạn có một ao cá, nhiệm vụ của bạn là giữ cho nước ở điều kiện thích hợp. Nếu không, cá có thể bị thương hoặc chết. Cá tạo ra chất thải amoniac. Tuy nhiên, chúng không thể sống trong amoniac. Quá nhiều amoniac trong nước sẽ làm cháy mang cá và có thể gây tổn thương vĩnh viễn.

Cách tốt nhất để loại bỏ amoniac là thông qua quá trình lọc và vi khuẩn có lợi. Amoniac được chuyển hóa thành nitrit, sau đó được tạo thành nitrat. Điều quan trọng là bạn cần thiết lập ao với lượng lợi khuẩn phù hợp để chu trình này có thể được thực hiện. Nếu không, amoniac có thể tích tụ và cá có thể bị thương. Bạn nên kiểm tra ao trước khi thả thêm bất kỳ con cá nào vào.

Độ pH không phù hợp cũng có thể dẫn đến cái chết của cá. Phạm vi pH hoàn hảo là từ 7,0 đến 7,5. Tuy nhiên, cá thường có thể tồn tại trong phạm vi pH từ 6,8 đến 8,2. Sẽ có sự thay đổi tự nhiên hàng ngày, nhưng độ pH phải nằm trong phạm vi này và sự thay đổi phải nhỏ. Sự thay đổi đột ngột cũng có thể gây hại cho cá.

Nếu độ pH nằm ngoài phạm vi này, cá Koi sẽ dễ bị nhiễm vi khuẩn. Bạn nên thường xuyên kiểm tra độ pH của ao và có thể điều chỉnh với lượng hóa chất nhỏ nếu cần.

2. Loại trừ vi khuẩn gây hại

Trong khi một số vi khuẩn cần thiết để giữ cho chất lượng nước bình thường, các vi khuẩn khác có thể khiến cá bị bệnh. Điều này có thể khiến hành vi nhảy trở nên tồi tệ hơn. Điển hình là vi khuẩn do chất lượng nước kém. Trong môi trường nước được chăm sóc tốt thường sẽ không có các vi khuẩn có hại.

Hơn nữa, căng thẳng do điều kiện nước kém có thể khiến cá dễ bị nhiễm trùng hơn, đây là nguyên nhân gây ra đủ loại vấn đề.

Nếu bạn vẫn gặp sự cố với chất lượng nước kém và lượng vi khuẩn cao, bạn nên đầu tư một hệ thống lọc tốt hơn. Máy khử trùng bằng tia UV cũng có thể là một giải pháp hữu ích, đặc biệt nếu dịch bệnh tái phát trong ao.

3. Giảm số lượng cá trong ao

Nhiều vấn đề được gây ra là do mật độ cá quá đông đúc. Nếu bạn có quá nhiều cá trong một ao, chất thải có thể tích tụ và oxy sẽ cạn kiệt. Cá có thể trở nên hung dữ hơn, điều này cũng gây ra các hành vi nhảy. Căng thẳng có thể dẫn đến bệnh tật, thậm chí có thể khiến cá nhảy lên khỏi mặt nước nhiều hơn.

Về cơ bản, mật độ cá quá đông là một nguyên nhân nghiêm trọng đối với vấn đề nhảy vì nó có thể gián tiếp góp phần vào mọi lý do khiến cá sẽ nhảy.

Bạn không nên mua 30 con cá khi bạn chỉ có không gian phù hợp để nuôi 10 con. Hãy nhớ rằng, những con cá này sẽ sinh sản, bạn càng bắt đầu nuôi nhiều cá, bạn càng nhanh gặp phải vấn đề quá tải. Tốt nhất là bạn nên bắt đầu nuôi cá Koi với số lượng nhỏ so với mức bạn có thể chăm sóc. Bạn càng có ít cá, chúng càng ít phải cạnh tranh về tài nguyên và sẽ càng hạnh phúc. Nếu bạn muốn cá Koi phát triển mạnh, bạn không thể nuôi số lượng cá tối đa trong ao.

4. Xây các thành ao cao hơn

Nếu cá vô tình nhảy ra ngoài, bạn có thể nên nâng cao các cạnh ao. Điều này có thể ngăn cá nhảy ra ngoài ao khi chúng đang nhảy nhẹ nhàng, vì chúng sẽ không thể nhảy đủ cao để rơi ra ngoài. Hơn nữa, thành ao cao cũng có thể ngăn những kẻ săn mồi tiếp cận cá. Nếu chân mèo không đủ dài để chạm vào ao, cá Koi sẽ an toàn.

Giải pháp này có thể có hiệu quả hoặc không, tùy thuộc vào cách thiết lập của bạn.

5. Căng thêm lưới

Đây có thể không phải là một lựa chọn đẹp nhất về mặt thẩm mỹ, nhưng căng thêm lưới trên ao là một cách dễ dàng để giữ không cho cá nhảy ra ngoài. Nếu bạn đang giải quyết một vấn đề cơ bản và muốn giữ cá trong ao cho đến khi vấn đề được khắc phục, thì căng lưới là cách bạn nên làm.

Cách này cũng có thể ngăn những kẻ săn mồi ăn thịt cá. Nếu nhằm mục đích này, bạn có thể chỉ cần thêm lưới vào ban đêm. Hầu hết các loài săn mồi không hoạt động vào ban ngày, vì đó là lúc bạn đang quan sát ao của mình.

6. Tăng lượng oxy

Thiếu oxy là một lý do phổ biến khiến cá Koi nhảy ra khỏi ao. Tăng mức oxy thường là một quá trình đơn giản, mặc dù bạn có thể phải thử nhiều giải pháp để cấp đủ lượng oxy cho cá.

Ôxy hòa tan càng thấp khi nước càng ấm. Do đó, các ao thường sẽ mất một lượng oxy đáng kể vào mùa hè. Tảo cũng có thể làm giảm lượng oxy. Vấn đề này cũng phổ biến hơn vào mùa hè, có thể dẫn đến lượng oxy thậm chí còn thấp hơn trong những tháng ấm hơn trong năm. Mức oxy trong bất kỳ ao nào nên được duy trì ở mức trên 3 ppm và dưới 10 ppm. Bạn có thể đo ôxy trong ao bằng bộ thử nghiệm chính xác, bộ thử này sẽ cho bạn biết chắc chắn liệu oxy có phải là vấn đề hay không.

Nếu lượng ôxy trong ao thấp, bạn nên tăng cường chuyển động nước. Điều này sẽ khiến nước lưu thông tốt hơn ở phía mặt ao, làm tăng lượng oxy được hấp thụ. Cách này cũng sẽ ngăn cá tụ tập ở gần mặt ao, vì đáy ao cũng sẽ có đủ oxy. Thông thường, bạn có thể sử dụng đài phun nước hoặc thác nước để đạt được điều này.

Một cách đơn giản khác để tăng lượng oxy là sử dụng máy bơm không khí. Điều này làm tăng chuyển động của nước trong ao, làm tăng thêm lượng oxy. Bạn cũng có thể thêm đá oxy, hoạt động tương tự như máy bơm nhưng ở quy mô lớn hơn. Chúng cung cấp bọt khí cho nước, trộn nước và tăng cường lưu thông.

Kết luận

Nhìn thấy cá Koi nhảy lên khỏi mặt nước có thể khiến bạn đau lòng. Cho dù thế nào thì hiện tượng cá nhảy lên khỏi mặt nước là một hành động vô cùng nguy hiểm. Thông thường, các hành vi nhảy là do điều kiện nước kém hoặc thiếu oxy, cả hai nguyên nhân này đều có thể được khắc phục dễ dàng. Ngoài ra còn có các vấn đề tiềm ẩn khác, chẳng hạn như những kẻ săn mồi đe dọa cá và sự hung hăng giữa đàn cá với nhau.

Chúng tôi khuyên bạn nên kiểm tra nước trước để xác định xem có vấn đề gì không. Rất có thể, bạn sẽ thấy rằng nước có quá nhiều độc tố, chẳng hạn như amoniac hoặc quá ít oxy. Sau đó, bạn có thể khắc phục sự cố đó.