Tôi có nên đặt sỏi ở đáy ao cá Koi không?

• Dịch: Huyền Nguyễn

Có nhiều ý kiến trái chiều, gây tranh luận về việc rải sỏi xuống đáy ao.

Những người không ủng hộ việc rải sỏi xuống đáy ao cảnh báo rằng sỏi có thể làm ứ đọng chất thải của cá, trong khi những người ủng hộ nói rằng cách làm này thực chất có khả năng ngăn chặn sự tích tụ của phân và cải thiện chất lượng nước.

Tại Splash, chúng tôi khuyên bạn nên rải thêm một lớp sỏi mỏng xuống đáy ao nếu ao có skimmer. Sỏi giúp hệ sinh thái trong ao phá vỡ các mảnh vụn hữu cơ không bám vào giỏ skimmer, tạo ra một ao sạch hơn và giữ cho cá  luôn vui vẻ. Sỏi cũng trông tự nhiên hơn lớp lót nền và giúp bảo vệ lớp lót đó khỏi ánh sáng mặt trời.

Nếu ao cá của bạn không có skimmer? Trước tiên, chúng tôi khuyên bạn nên lắp đặt một cái để lá và các mảnh vụn khác không chìm xuống đáy ao và gây hại cho ao. Nhưng nếu vì một vài lý do mà bạn không thể cài đặt skimmer, thì bạn có thể thiết kế một cái ao có tấm lót đáy.

Nếu bạn muốn biết thêm về cách tốt nhất để sử dụng sỏi trong ao, hãy đọc tiếp phần thông tin phía dưới nhé!

Sơ lược: 5 lý do chúng tôi khuyên bạn nên đặt sỏi dưới đáy ao

1. Sỏi tạo cho vi khuẩn có lợi một nơi để cư trú. Những vi khuẩn này phân hủy chất cặn bã tích tụ dưới đáy ao.
2. Sỏi bảo vệ cây trồng khỏi những con cá Koi tò mò.
3. Sỏi bảo vệ lớp lót ao khỏi ánh sáng mặt trời.
4. Sỏi trông tự nhiên hơn so với lớp lót trần.
5. Sỏi giúp bạn chăm sóc ao và vui chơi trong ao dễ dàng hơn bởi đi trên sỏi an toàn hơn rất nhiều so với đi trên một tấm lót trơn.

Sỏi ao và hệ sinh thái của ao

Sỏi phát huy công dụng hiệu quả nhất trong các ao có máy hớt bọt và bộ lọc sinh học. Chúng tôi gọi môi trường nước này là ao hệ sinh thái.

Một ao hệ sinh thái sử dụng các công cụ nhân tạo để tái tạo các quá trình sinh học xảy ra trong ao tự nhiên.

Dưới đây là thông tin tóm tắt nhanh về cách hệ sinh thái ao hoạt động:

• Máy tách nước loại bỏ 80 đến 90 phần trăm các mảnh vụn vật chất xâm nhập vào ao.
• Một bộ lọc sinh học có rất nhiều ngóc ngách nơi vi khuẩn có lợi sinh sống. Những vi khuẩn này giúp giữ cho nước trong.
• Nước chảy lên qua bộ lọc sinh học sau đó chảy ra thác nước.
• Lớp lót EPDM an toàn cho cá, giữ nước trong ao.
• Lớp lót chịu lực bảo vệ lớp lót.
• Thiết kế kệ bậc tạo không gian để đặt thêm cây trồng, đồng thời giúp mọi người và vật nuôi ra vào ao an toàn.
• Hang cá cung cấp cho cá một nơi để thoát ra khỏi các yếu tố và tránh xa những kẻ săn mồi.

Sỏi trong ao là thành phần cuối cùng trong một ao có hệ sinh thái tốt và nó thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng.

1. Bảo vệ lớp lót

Một lớp sỏi mỏng dưới đáy ao bảo vệ lớp lót ao khỏi ánh sáng mặt trời.

2. Tăng ma sát, giúp bạn đi lại dễ dàng

Nếu bạn cần xuống ao để làm sạch hoặc bơi, bạn sẽ có thể đi bộ trên sỏi dễ dàng hơn rất nhiều so với đi trên một tấm lót trơn.

3. Bảo vệ thực vật

Sỏi bảo vệ cây trong ao khỏi những con cá Koi tò mò.

Cá thích húc vào các chậu cây, nhổ cây và đẩy các chậu cây xung quanh ao.

Trong ao có đáy rải sỏi, bạn có thể trồng các loại hoa thủy sinh và giàn trực tiếp trên tấm lót. Chỉ cần lấy cây ra khỏi chậu và ấn nhẹ rễ và đất vào hốc cây hoặc áp lên bề mặt của lớp lót. Sau đó phủ một lớp sỏi mỏng lên cây để giữ cố định.

Cá thường không nhổ những loại cây cỏ được ngụy trang bởi sỏi.

3. Tính thẩm mỹ

Các ao có sỏi sẽ trông tự nhiên hơn bởi sỏi giống như một thứ gì đó bạn vấp phải khi đi bộ trong rừng. Thực chất, sỏi trông tự nhiên hơn rất nhiều so với lớp lót cao su.

4. Sự phát triển của vi khuẩn

Giống như thảm lọc, BioBalls và đá nham thạch trong bộ lọc sinh học của bạn, sỏi tạo cho vi khuẩn có lợi một nơi khác để cư trú.

Hãy nghĩ về điều đó: Trong ao có lót bạt, vi khuẩn có lợi chỉ có một bề mặt hai chiều để phát triển, mặt trên của lớp lót. Ngược lại, trong ao đáy có sỏi, vi khuẩn có thể phát triển ở trên, dưới và các mặt của mỗi mảnh sỏi. Khi có nhiều vi khuẩn có lợi hơn trong ao, nước trong hơn và cá hạnh phúc hơn.

Với kinh nghiệm hơn 30 năm xây dựng và thiết kế ao, chúng tôi nhận thấy rằng ao có đáy sỏi có xu hướng sạch hơn đáng kể so với ao có lót bạt:

• Một ao có lớp lót trần không có máy lọc nước có thể có tới 12 inch các mảnh vụn tích tụ dưới đáy ao trong một năm.
• Một ao có lớp lót trần với một chiếc skimmer có thể tích tụ từ 2 đến 3 inch.
• Một cái ao đáy bằng sỏi với một máy hớt váng hầu như không có cặn bẩn tích tụ. Máy tách nước sẽ loại bỏ 80 đến 90 phần trăm các mảnh vụn xâm nhập vào ao, và vi khuẩn trên sỏi ao sẽ phân hủy 10 phần trăm còn lại.

Vi khuẩn có lợi giữ nước sạch bằng cách nào?

Với tất cả những thông tin này về vi khuẩn có lợi, bạn có thể tự hỏi, “Vi khuẩn có xấu không?”.

Không! Ít nhất không phải loại vi khuẩn này.

Trong ao, vi khuẩn có lợi là yếu tố chính để giữ cho nước trong như pha lê và cá hạnh phúc, khỏe mạnh.

Một số loại phân hủy amoniac, trong khi những loại khác giúp kiểm soát bùn và nước xanh.

Vi khuẩn có lợi cư trú tự nhiên ở tất cả các ngóc ngách trong ao, kể cả trên sỏi. Chúng tôi khuyên bạn nên tăng cường vi khuẩn có lợi bằng cách bổ sung liều lượng trong mùa, mỗi tuần một lần bằng bình bơm hoặc thông qua hệ thống định lượng tự động.

Sỏi ao tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Đó là lý do số 1 mà chúng tôi rất thích nó.

Lập luận của những người không ủng hộ sử dụng sỏi ao

Sỏi ao thật tuyệt vời. Vậy tại sao một số nhà xây dựng ao lại tranh luận kịch liệt nhằm chống lại phương pháp rải sỏi?

Phân cá có thể tích tụ trong đáy ao

Những người này cho rằng trong một ao rải sỏi, tất cả các ngóc ngách của ao đều có chức năng như một nam châm hút chất thải của cá và các mảnh vụn khác.

Điều này cũng đúng một phần nếu ao không có máy lọc nước. Nếu không có dụng cụ hớt váng, 100% chất thải của cá, lá cây và bất cứ thứ gì khác đọng lại trong ao sẽ chìm xuống đáy.

Các vi khuẩn có lợi sẽ không thể xử lý kịp lượng chất thải lớn như vậy. Điều đó khiến tất cả những loại chất thải bị mắc kẹt trong sỏi, nơi nó phân hủy và làm giảm chất lượng nước.

Nếu ao của bạn không có skimmer, rải sỏi trong ao có thể không phải là lựa chọn tốt cho ao, nhưng dù sao thì bạn cũng nên nghĩ đến việc lắp đặt skimmer.

Làm sạch khó khăn

Tương tự như lập luận tích tụ cặn bẩn, một số người cho rằng hàng nghìn mảnh sỏi trong ao khó làm sạch hơn rất nhiều so với một lớp lót mịn.

Nhìn bề ngoài thì có vẻ đúng, nhưng theo như chúng tôi đã đề cập, các ao đáy bằng sỏi thực sự sạch hơn rất nhiều so với các ao có lớp lót trần.

Hầu hết các ao cần được làm sạch sau mỗi một đến ba năm, bất kể dưới đáy ao được đặt tấm lót hay rải sỏi.

Khi đến thời điểm dọn dẹp ao, bạn sẽ không phải cọ rửa từng tảng đá riêng lẻ. Thay vào đó, bạn sẽ dọn ao nhanh chóng một lần với vòi để đánh bật các mảnh vỡ lớn.

Ảnh hưởng đến sức khỏe cá

Cá Koi là loài kiếm ăn tự nhiên. Chúng sử dụng những ngạnh nhỏ nhô ra khỏi mặt để bám rễ quanh các tảng đá và tìm tảo, sinh vật nhỏ để ăn.

Những người không thích rải sỏi cho rằng hành vi này khiến cá ăn bừa bãi bất cứ thứ gì đủ nhỏ để nhét vào miệng, kể cả sỏi.

Mặc dù đúng là cá Koi sẽ ăn bất cứ thứ gì, kể cả những loài cá nhỏ hơn, nhưng chúng tôi nhận thấy rằng các chấn thương liên quan đến sỏi là khá hiếm.

Để giữ an toàn cho cá và lớp lót, bạn chỉ nên sử dụng đá và sỏi có cạnh nhẵn trong ao.

Phát sinh chi phí

Một số người cho rằng đầu tư cho lớp lót sỏi là không cần thiết, bởi các nhà xây dựng ao chỉ khuyến khích rải sỏi để họ có thể tăng hóa đơn chi phí của bạn.

Mặc dù trước mắt bạn có thể tiết kiệm tiền bằng cách không đầu tư mua skimmer và sỏi, nhưng về lâu dài, bạn sẽ thấy rằng sự kết hợp này giúp bạn tiết kiệm rất nhiều chi phí để giải quyết các vấn đề về bảo trì ao.

Sỏi trong ao thường chiếm một phần nhỏ trong tổng chi phí xây dựng ao. Chúng tôi thường mất chi phí khoảng 99 đô la cho mỗi lần dọn ao, chi phí này tương đương với chi phí để mua 1 tấn sỏi.

Ao chỉ cần một lớp sỏi mỏng (không quá 2-3 inch) và bộ dụng cụ làm ao tự làm nhỏ nhất có giá khoảng 1.100 đô la, chi phí sỏi gần như không đáng kể trong tổng chi phí thiết lập ao.

Cách làm sạch sỏi trong ao

Một trong những câu hỏi phổ biến nhất mà các chủ ao đặt ra khi cân nhắc xem liệu họ có muốn rải sỏi hay không là “Làm cách nào để làm sạch chúng?”.

Làm sạch sỏi trong ao là điều bạn có thể dễ dàng thực hiện như một bước trong quá trình dọn sạch ao hàng năm.

Trong quá trình dọn sạch ao, bạn hoặc thợ bạn thuê sẽ chuyển cá sang bể chứa tạm thời và thoát nước trong ao bằng cách sử dụng máy bơm và vòi xả. Khi bạn xuống đáy ao, chỉ cần sử dụng nước ao cũ và một ít nước vòi nếu cần để nhẹ nhàng xáo trộn sỏi và đánh bật các mảnh vụn lớn.

Mục đích của việc này là loại bỏ cỏ và lá cây, không phải làm vệ sinh bề mặt của mọi viên đá. Đó là bởi vì những bề mặt này có các loại vi khuẩn giúp nước của bạn luôn trong xanh. Bạn có thể giữ càng nhiều lớp màng sinh học trong ao thì càng tốt.

Hầu hết các chủ ao nuôi đều tiến hành dọn dẹp ao như thế này sau mỗi một đến ba năm. Đối với những khoảng thời gian giữa các lần làm sạch, bạn có thể sử dụng chất diệt tảo tiếp xúc để diệt tảo dạng dây trên sỏi, và một lưới lọc tốt để kéo các mảnh vụn lớn ra ngoài ao.