Chăm sóc cho cá Koi: Tuổi thọ, Bạn cùng bể, Chế độ ăn uống

• Dịch: Huyền Nguyễn

Hôm nay cùng Koi Xinh đi vào tìm hiểu về Chăm sóc cho cá Koi: Tuổi thọ, Bạn cùng bể, Chế độ ăn uống nhé!

Thống kê nhanh

• Họ: Cyprinidae
• Tên khoa học: Cyprinus carpio
• Mức độ chăm sóc: Trung bình 
• Tính cách: ôn hòa
• Chế độ ăn: Ăn tạp
• Điều kiện nước: Độ pH trung tính với nhiệt độ ấm vừa phải
• Kích thước tối đa: 40 inch trở lên (Tùy thuộc vào giống cá)
• Kích thước bể tối thiểu (như khi trưởng thành)
  

Tổng quan ngắn gọn về chăm sóc cho cá Koi

Cá Koi là loài cá ao nước lạnh, là hậu duệ gần gũi của loài cá Chép. Những con cá này thường được nuôi trong ao, nhưng cũng có thể được nuôi trong các bể cá lớn. Chúng thường được nuôi với mục đích làm cảnh trong vườn nước hoặc hồ cá Koi ngoài trời, đồng thời cũng có thể được nuôi bên trong trong các bể cá lớn.

Những con cá thông minh này có thể sống trong nhiều thập kỷ, nhiều con có thể sống đến hơn 50 năm. Bởi vì cá Koi có thể phát triển mạnh trong một số điều kiện và nhiệt độ, chúng là một loài cá tuyệt vời để nuôi với mục đích làm cảnh và giải trí. Cá Koi có thể dài tới 3 feet và sống trong nhiều năm. Ở Nhật Bản, những con vật này là một phần của văn hóa, giống như chó ở Hoa Kỳ. Những con cá này thường được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác và có thể nhận ra chủ nhân của chúng khi họ cho ăn. Nếu bạn có thể chăm sóc tốt cá Koi của mình, chúng thậm chí có thể sống lâu hơn bạn!

Ngoại hình của cá Koi

Kích thước của cá Koi khi còn nhỏ là bao nhiêu?

Cá Koi khi mới nở có kích thước rất nhỏ (thường chỉ khoảng 1/16 inch), hoàn toàn tương phản với kích thước lớn của chúng khi trưởng thành.

Tốc độ phát triển của cá Koi như thế nào là phù hợp?

Cá Koi thường đạt khoảng 50% chiều dài khi trưởng thành vào lúc 24 tháng tuổi, đây cũng là thời kỳ tăng trưởng nhanh nhất trong cuộc đời cá Koi. Sau hai năm đầu, cá Koi sẽ tăng dần về kích thước, tốc độ tăng trưởng sẽ giảm dần khi cá Koi đạt từ mười đến mười bốn năm tuổi. Kích thước của cá Koi phần lớn phụ thuộc vào điều kiện môi trường ( chẳng hạn như kích thước và nhiệt độ của ao) nhưng các yếu tố khác như vitamin và thiếu căng thẳng cũng có thể ảnh hưởng đến kích thước của chúng.

Kích thước tối đa của cá Koi là bao nhiêu?

Kích thước của mỗi con cá Koi sẽ khác nhau phần lớn tùy thuộc vào yếu tố di truyền, cũng như môi trường cụ thể mà cá đang sinh sống. Các cá thể lớn hơn trong loài này có kích thước trung bình khoảng 32 inch, trong đó nhiều cá thể đạt tới kích thước từ 40 inch trở lên.

Các loại cá Koi

Có hàng chục loại cá Koi trên thế giới, đặc biệt là ở các khu vực Đông Âu và Trung Á, dưới đây là một số giống cá Koi phổ biến nhất:

• Kohaku: Những con cá Koi da trắng này có những mảng màu đỏ lớn, và là một trong những giống cá cảnh đầu tiên được lai tạo ở Nhật Bản vào cuối những năm 1800.
• Taisho Sanshoku: Những con cá này có vẻ ngoài tương tự như cá Koi Kohaku Koi, nhưng cũng có những mảng màu đen nhỏ.
• Showa Sanshoko: Những con cá này chủ yếu có màu đen với các mảng màu đỏ và trắng. Chúng có từ những năm 1920 ở Nhật Bản, và thường được gọi là cá Koi Showa ở Hoa Kỳ.
• Chagoi: Những con cá này thường có màu xanh lục nhạt hoặc nâu, nhưng cũng có thể có màu cam đậm, đồng, xám ô liu và các sắc thái khác. Đây là một giống cá Koi đáng mơ ước vì chúng thường rất tốt và điềm tĩnh, chúng còn được gọi là “Người khổng lồ hiền lành”.
• Asagi: Những con cá Koi này có màu xanh nhạt với phần dưới màu đỏ, nhưng cũng có thể có màu vàng nhạt hoặc màu kem.
• Tancho: Những con cá Koi này có những mảng màu đỏ đơn lẻ trên đầu và được đặt tên theo loài sếu đầu đỏ của Nhật Bản, một loài có những dấu hiệu tương tự.
• Goshiki: Những con cá này thường có màu đỏ, nhưng cũng có thể có màu từ đen than đến xanh nhạt.
• Bekko: Cá Koi Bekko thường có màu đỏ, vàng hoặc trắng, nhưng tất cả các giống đều có các mảng màu đen. Tên của chúng đồng nghĩa với từ “mai rùa” trong tiếng Nhật.
• Cá Koi Bướm: Loài cá Koi lai này là sự kết hợp giữa cá Koi truyền thống và cá Chép Châu Á. Nó có các vây dài, chảy và có các biến thể màu sắc khác nhau.
• Doitsu-koi: Những con cá Koi này độc đáo ở chỗ chúng được phát triển bằng kỹ thuật lai tạo “không có tỷ lệ”, và giống với cá Chép hơn là cá Koi truyền thống.

Cá Koi – Chế độ ăn uống & Cho ăn

Cá Koi ăn gì trong tự nhiên?

Trong tự nhiên, cá Koi là động vật ăn tạp, thường ăn bất cứ thứ gì. Chúng sẽ ăn các loại thức ăn như thực vật, tảo, giun, ốc và các loại côn trùng khác. Môi trường thủy sinh tự nhiên cung cấp rất nhiều nguồn thức ăn khác nhau, vì vậy điều quan trọng là bạn phải thiết lập một hồ cảnh nhân tạo giống với môi trường tự nhiên để đảm bảo cá Koi vẫn khỏe mạnh.

Thói quen cho cá Koi ăn

Cá Koi thích chơi đùa với thức ăn, và chúng có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau.Cá Koi nên được cho ăn bằng thức ăn viên hoặc que nổi, nhưng cũng có thể ăn một lượng vừa phải thức ăn sống như giun huyết và tôm sông.

Hãy chắc chắn rằng bạn không cho cá Koi ăn quá nhiều, vì điều này có thể khiến chúng bị thừa cân. Điều này cũng có thể dẫn đến tình trạng tích tụ thức ăn thừa và gây ô nhiễm nước trong ao. Chỉ cho cá Koi ăn số lượng thức ăn hợp lý mà nó có thể ăn trong vòng năm phút. Số lượng chính xác sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng con cá của bạn, nhưng điều này cũng bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ nước. Cá Koi có xu hướng ăn nhiều hơn nếu nhiệt độ nước cao. Cá Koi có thể hoạt động như thể chúng luôn đói, nhưng điều quan trọng là phải tiết chế lượng thức ăn tiêu thụ của chúng vì bạn không muốn cá Koi tạo ra quá nhiều chất thải dư thừa.

Những loại thực phẩm nào được khuyến nghị?

Thức ăn tốt nhất để nuôi cá Koi là những thức ăn bắt chước chế độ ăn uống tự nhiên của chúng. Trong tự nhiên, cá Koi là loài ăn chay, vì vậy hãy cân nhắc cho cá ăn các loại thức ăn như rau diếp, bắp cải thái hạt lựu, bèo tấm hoặc thực vật thủy sinh. Chúng cũng sẽ ăn bánh mì hoặc ngũ cốc, nhưng cố gắng cho ăn ít hai loại thức ăn này và chủ yếu cho cá Koi ăn rau.

Thiết lập bể cá Koi

Môi trường sống tự nhiên của cá Koi

Cá Koi được tìm thấy trong môi trường tự nhiên ở Trung Âu và Châu Á, trong đó có nhiều loài cá chép khác nhau ban đầu được thuần hóa ở Đông Á như một loại cá thực phẩm. Chúng là loài cá nước lạnh và có thể tồn tại trong một số điều kiện thời tiết khác nhau. Là một hậu duệ đầy màu sắc của cá Chép, cá Koi được lai tạo đặc biệt để có màu sắc sặc sỡ, và đã được nuôi nhốt trong hàng nghìn năm.

Kích thước bể cá Koi

Cá Koi thường được nuôi trong ao ngoài trời hoặc trong nhà, trái ngược với bể. Điều này là do cá Koi có thể phát triển cực kỳ lớn. Chúng sống trong một khoảng thời gian dài – lên đến ba mươi năm – và môi trường tốt nhất để nuôi những loài cá sống lâu này là một môi trường rộng rãi và được vận hành tốt.

Kích thước hồ lý tưởng để nuôi cá Koi khỏe mạnh, sống lâu nên chứa được ít nhất 1.000 gallon nước. Hồ cá Koi cần có độ sâu khoảng ba mét để giữ mát vào mùa hè và ấm vào mùa đông, vì chúng sẽ bơi dưới đáy. Một nghìn gallon là đủ không gian cho năm con cá Koi.

Điều kiện nước trong ao nuôi cá Koi

Cá Koi có thể tồn tại trong nhiều nhiệt độ nước, và có khả năng chịu lạnh tương đối. Chúng có thể tồn tại ở hầu hết các vùng khí hậu, nhưng không thích sự thay đổi nhiệt độ đột ngột. Miễn là đáy ao không bị đóng băng và mặt nước được mở để trao đổi khí, cá Koi có thể phát triển khỏe mạnh ngay cả trong những tháng lạnh giá nhất.

Do cá Koi không phát triển tốt dưới ánh sáng mặt trời trực tiếp. Nếu hồ của bạn ở dưới ánh nắng mặt trời, hãy xem xét cung cấp một số loại cấu trúc để tạo bóng cho cá Koi thư giãn bên trong hồ. Cá Koi cũng được hưởng lợi từ những thứ như đài phun nước hoặc thác nước, giúp cung cấp thêm oxy và giữ cho nước ao trong lành. Lọc nước đúng cách là rất quan trọng đối với cá Koi, bạn cần giữ cho nước có đủ oxy và loại bỏ tất cả chất thải một cách hiệu quả. Sử dụng bộ lọc khối lượng lớn để tiết kiệm thời gian và thêm một đường thoát nước dưới đáy hồ cá Koi để làm sạch và thay nước dễ dàng hơn.

Bạn nên xem xét thêm một bộ lọc bên ngoài phù hợp với kích thước chính xác của bể. Bạn cũng có thể xem xét một bộ lọc carbon, bộ lọc này sẽ loại bỏ độc tố và tạp chất trong nước để giúp cho cá Koi sạch sẽ hơn. Bạn cũng nên lắp thêm máy sưởi để giúp điều chỉnh nhiệt độ nếu bạn nuôi cá Koi trong nhà, cũng như lắp mái che để ngăn cá nhảy ra ngoài.

Bất kể bạn nuôi cá Koi trong bể hay trong ao, hãy đảm bảo rằng bạn kiểm tra độ pH thường xuyên. Cá Koi thích độ pH trung tính từ 7 đến 9. Nếu bạn nuôi cá trong nhà, hãy đặt bể ở khu vực yên tĩnh, tránh ánh nắng trực tiếp và gió lùa.

Đồ trang trí

Cố gắng không che đáy ao bằng sỏi hoặc đá cứng, thay vào đó hãy chọn loại đáy nhẵn hoặc thậm chí là sỏi mịn. Cá Koi dành phần lớn thời gian ở dưới đáy ao và thường tiếp xúc với bề mặt này. Đáy ao quá thô có thể làm xước bụng và gây nhiễm trùng nghiêm trọng ở cá Koi, thậm chí có thể làm chết cá.

Môi trường của cá Koi nên có một số lớp chất nền dưới cùng để chúng có thể sàng lọc. Bạn có thể cung cấp cho cá Koi hỗn hợp sỏi nhỏ hoặc cát mềm để đảm bảo chúng không bị thương.

Những loài cá có thể nuôi cùng bể với cá Koi

Có một số loài cá khác chung sống tốt với cá Koi, cụ thể là:

• Cá mập Hi Fin Trung Quốc: Những con cá này sẽ ăn tảo để giữ cho cá Koi của bạn thêm khỏe mạnh.
• Cá Vàng: Những loài cá này cùng họ với cá Koi, và mặc dù chúng có thể tạo ra nhiều chất thải, nhưng chúng lại tạo thêm thích thú cho ao của bạn.
• Cá da trơn: Cá da trơn là loài ăn đáy có thể dễ dàng chung sống với cá Koi. Chúng có thể giúp giữ cho nền ao luôn thông thoáng, mặc dù chúng có thể phát triển khá lớn và thường được coi là đối thủ cạnh tranh của cá Koi.

Hành vi phổ biến 

Nói chung, cá Koi rất thân thiện và sẽ không xung đột với những con cá khác. Chúng thích được con người cho ăn, và thậm chí sẽ nhận ra bạn khi chúng cảm thấy thoải mái với bạn. Cá Koi có thể biểu hiện các dấu hiệu căng thẳng khi lần đầu tiên được đưa vào ao hoặc bể mới, và thường bỏ ăn hoặc bơi gần đáy ao.

Chăm sóc cho cá Koi: Làm thế nào để cá Koi luôn khỏe mạnh

Các bệnh thường gặp cần chú ý

Nếu cá Koi có vẻ hành động kỳ quặc, có một số triệu chứng cho thấy chúng đang cảm thấy khó chịu khi gặp thời tiết xấu. Nếu cá có kiểu bơi khác thường hoặc sưng bụng, vây bị kẹp, vây bị viêm hoặc đổi màu, hoặc thay đổi khẩu vị, có thể là cá đang bị bệnh. Một con cá Koi bị bệnh có thể hoạt động cực kỳ chậm chạp hoặc biểu hiện các kiểu bơi không phối hợp.

Các bệnh cá Koi thường gặp nhất là ký sinh trùng, giun mỏ neo, ich, thối vây, cổ chướng, và mắt lé. Cá Koi có ký sinh trùng thường sẽ thở hổn hển hoặc kẹp chặt các vây của chúng. Giun mỏ neo, một loại ký sinh trùng, là những con giun có dây, màu trắng bám vào cá và tạo ra những đốm trắng nhỏ và hành vi bơi lội kỳ quặc ở cá Koi. Những bệnh này có thể dễ dàng điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Bệnh thối vây là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn dẫn đến thay đổi hành vi, viêm vây và thậm chí mất vây. Bạn sẽ cần phải cách ly bất kỳ con cá bị nhiễm bệnh nào và điều trị bằng thuốc kháng sinh. Bệnh cổ chướng cũng là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và cá Koi sẽ bị đầy hơi hoặc xỉn màu. Lác mắt là do những nguyên nhân không xác định và khiến mắt chuyển sang màu đục. Những bệnh này thường là hệ quả gián tiếp của chất lượng nước kém và cá Koi cần phải được điều trị bởi bác sĩ thú y.

Mẹo để cá Koi luôn khỏe mạnh

Hầu hết các bệnh ở cá Koi là do chất lượng nước kém. Bằng cách đảm bảo rằng nước ao luôn sạch sẽ, có nhiệt độ và độ pH thích hợp, bạn có thể ngăn ngừa hầu hết các triệu chứng bệnh trong hồ cá Koi.

Để làm điều này, hãy cố gắng tránh cho cá Koi ăn quá nhiều. Cá Koi sẽ hành động như thể chúng có ý định ăn tất cả những gì bạn cho, vì cá Koi là loài phàm ăn, nhưng chúng thường không thể ăn hết. Thay vào đó, thức ăn thừa sẽ chìm xuống đáy ao và dẫn đến sự phát triển của tảo và một số vi khuẩn và ký sinh trùng. Cân nhắc lắp đặt một bộ lọc hoặc đầu tư các loài cá làm sạch chất thải như cá da trơn hoặc ốc để giúp ngăn ngừa điều này.

Ấp trứng cá Koi

Thay vì ấp trứng cá Koi, hầu hết mọi người chỉ thích mua sẵn cá con con để nuôi. Cá Koi non thường rẻ hơn cá Koi trưởng thành và dễ nuôi hơn là cố gắng ấp trứng cá Koi.

Nếu bạn quyết định ấp trứng cá Koi, có một số điều bạn cần lưu ý. Cá Koi sẽ đẻ ra hàng nghìn quả trứng khi sinh sản, và trong đó chỉ có hàng trăm quả trứng có thể nở, hầu hết số trứng nở sẽ không sống sót qua giai đoạn cá non vì chúng sẽ bị cá Koi lớn hơn hoặc các loài cá khác (như cá Vàng) ăn thịt.

Nếu cá Koi lười bơi lội và không sôi động, chúng đang sinh sản. Chúng sẽ bắt đầu tấn công lẫn nhau và cực kỳ tích cực. Nước cũng có thể có mùi lạ. Thời kỳ sinh sản thường vào tháng Năm hoặc tháng Sáu.

Sau khi trứng cá Koi được thụ tinh, chúng sẽ bám trên cây trong vài ngày (thường là ba hoặc bốn ngày). Sau khi trứng nở, cá con sẽ chìm xuống đáy ao và trú ẩn trong các cây trồng trong ao sau khi chúng thoát ra khỏi túi noãn hoàng. Cá Koi non không cần được cho ăn trong vài ngày đầu, nhưng khi chúng bắt đầu bơi lên trên mặt nước, điều này nghĩa là cá Koi non đã sẵn sàng được cho ăn. Cá Koi non có miệng rất nhỏ, và chỉ nên cho ăn thức ăn lỏng hoặc thức ăn dạng hạt nhỏ trong vài tháng đầu. Chúng nên được cho ăn ba hoặc bốn lần mỗi ngày.

Khi trứng cá Koi đã nở và phát triển thành cá con, bạn sẽ cần phải theo dõi sự phát triển của chúng. Cá Koi nhỏ, phát triển kém nên được loại bỏ (thông qua quá trình xử lý) để đảm bảo có đủ không gian trong ao cho tất cả cá Koi trưởng thành. Điều này có vẻ tàn nhẫn, nhưng lại là một công đoạn cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho toàn bộ bể cá của bạn.

Sự thật thú vị

Một sự thật thú vị về cá Koi đó là chúng hay nhảy. Khi nhảy ra khỏi mặt nước, chúng thường có thể ngọ nguậy trước khi quay trở lại ao, nhưng nếu chúng nhảy quá xa khỏi ao, chúng có thể chết. Bạn cần để ý hành vi này, cũng như để ý những kẻ săn mồi.

Rất dễ dàng để những con vật đói như gấu trúc xâm nhập vào hồ cá Koi của bạn để tìm thức ăn. Do đó, bạn nên xem xét việc lắp đặt hàng rào bảo vệ hoặc hệ thống lưới để cá của bạn được an toàn.

Cá Koi có phù hợp với bạn không?

Là một chủ sở hữu ao mới hoặc chủ sở hữu của một bể cá lớn, bạn có thể thấy choáng ngợp trước vô số lựa chọn về các loài cá có sẵn. Cá Koi là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn muốn có một đàn cá cảnh với nhiều màu sắc khác nhau. Bất kể ở kích thước nào, cá Koi thường duy trì màu sắc và hoa văn giống nhau trong suốt cuộc đời. Những chú cá ngoan ngoãn này là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn có nhiều không gian, và muốn tạo một điểm trang trí chính trong sân sau hoặc phòng khách.