Các loại cá Koi phổ biến được nhiều người ưa chuộng

Cá Koi ngày nay đã trở thành loài vật nuôi phổ biến trên toàn thế giới. Vậy bạn biết gì về loài cá này. Bạn biết được bao nhiêu loại Koi trong số rất nhiều loại hiện có. Hãy cùng Koixinh khám phá một số loài Koi phổ biến nhất trong bài viết này nhé!

Cá Koi là gì?

Cá Koi (hay còn gọi là cá chép Nhật Bản) là một loại cá thuộc họ Cyprinidae, có nguồn gốc từ Nhật Bản. Cá Koi có hình dáng đẹp với nhiều màu sắc khác nhau. Chúng thường được nuôi trong các ao hồ cá cảnh vì tính thẩm mỹ cao. Cá Koi là một trong những loài cá được ưa chuộng nhất trong nghệ thuật nuôi cá cảnh và được coi là biểu tượng cho sự may mắn, sức khỏe và thịnh vượng.

Tên gọi “Koi” có nghĩa là “cá chép” trong tiếng Nhật. Ban đầu, cá Koi được nuôi để sử dụng làm thực phẩm, nhưng sau đó, người Nhật Bản đã phát triển chúng thành một loài cá cảnh với hình dáng và màu sắc đa dạng, trở thành biểu tượng của sự may mắn, sức khỏe và thịnh vượng. Ngày nay, cá Koi đã được nuôi và phát triển thành một nghệ thuật nuôi cá cảnh ở khắp nơi trên thế giới.

Nguồn gốc lịch sử của cá Koi

Cá Koi mặc dù là loài cá biểu tượng của Nhật Bản nhưng chúng không phải là loài bản địa. Chúng được đưa từ Trung Quốc đến Nhật Bản vào thế kỷ 1 sau Công nguyên để làm thực phẩm. Thực tế, ghi chép sớm nhất về việc nuôi cá Koi bắt nguồn từ Trung Quốc vào thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên. Sau khi đến Nhật Bản, cá Koi được nuôi trong các ruộng lúa ở Niigata để làm thực phẩm dự trữ cho mùa đông. 

Sau đó, một người nông dân phát hiện một đốm màu cam trên lưng một con cá Koi của mình nên đã quyết định lai tạo chúng để tạo ra các loại cá Koi với màu sắc đa dạng hơn. Những con cá Koi lai tạo này sau đó được gọi là nishikigoi. Những người nông dân tiếp tục phát triển và bán các biến thể mới của cá Koi. Thú vui này của họ đã nhanh chóng lan rộng khắp Nhật Bản. Ngày nay, nuôi cá Koi không còn để làm nguồn thực phẩm nữa mà sở thích nuôi cá Koi đã lan rộng ra ngoài Nhật Bản và được yêu thích trên toàn thế giới.

Truyền thuyết cá Koi vượt thác ở Trung Quốc

Có một câu chuyện kỳ diệu về cá Koi trong văn hóa Trung Quốc, đó là truyền thuyết về Thác Cổng Rồng. Xưa kia, có một đàn cá Koi màu vàng kim lớn bơi ngược dòng sông Hoàng Hà của Trung Quốc để đến một thác nước khổng lồ có tên là thác Cổng Rồng ở Hồ Nam. Đa số cá Koi bỏ cuộc vì không thể vượt qua con thác quá cao đó, nhưng một số con vẫn kiên trì và chiến đấu với dòng nước chảy xiết để hoàn thành hành trình của mình. Những linh hồn ma quỷ ở đó đã chế nhạo và cười cợt chúng, nhưng những con cá còn lại vẫn tiếp tục chinh phục thác nước đó trong hơn một trăm năm. Mỗi ngày chúng đều mạnh mẽ và cố gắng hơn. Cuối cùng một trong những con cá vàng kim đó đã vượt qua thác nước và trở thành một con rồng vàng lớn. Ngoài ra nó đã trở thành biểu tượng của sức mạnh và quyền lực trong văn hóa Trung Quốc. Thác nước này được đặt tên là Cổng Rồng để ghi nhớ câu chuyện đầy ý nghĩa đó.

Ý nghĩa biểu tượng của cá Koi

Cá Koi không chỉ có vẻ đẹp thu hút mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Nhiều đặc tính của Koi được coi là biểu tượng cho các bài học và thử thách trong cuộc sống. Cá Koi được cho là có sinh lực mạnh mẽ và năng lượng dồi dào. Điều này được thể hiện thông qua khả năng bơi ngược dòng và thậm chí lội ngược dòng của nó. Thành công của cá Koi khi vượt qua những khó khăn của dòng nước chảy là biểu tượng cho sự kiên trì, sự cố gắng và sức mạnh trong cuộc sống. Ngoài ra, cá Koi còn được coi là biểu tượng của sự may mắn, thành công và tài lộc. Chính vì thế, cá Koi đã trở thành một biểu tượng quan trọng trong nghệ thuật và văn hóa của nhiều nước. Cá Koi là biểu tượng của: 

• Tương lai tốt đẹp
• Sự thành công
• Sự phồn vinh
• Tuổi thọ
• Lòng can đảm
• Tham vọng
• Đức tính kiên trì

Ý nghĩa của cá Koi trong phong thủy

Cá Koi là một biểu tượng phong thủy quan trọng trong nền văn hóa phương Đông. Nó tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, tinh thần kiên trì và sẵn sàng đối mặt với thử thách. Ngoài ra, nuôi cá Koi còn được coi là một phương tiện mang lại may mắn, tài lộc và tăng vượng khí cho gia chủ. Vì vậy, ngoài để thưởng thức vẻ đẹp sống động của cá Koi, nhiều người còn quan tâm đến phong thủy khi nuôi cá Koi. Từ việc chọn màu sắc phù hợp để thu hút may mắn, thành công và sự thịnh vượng đến số lượng cá thích hợp để thả trong ao.

Ý nghĩa của cá Koi theo màu sắc

Mỗi màu sắc của cá Koi mang ý nghĩa riêng và đóng vai trò quan trọng trong việc tượng trưng cho mong muốn và lĩnh vực khác nhau của cuộc sống.

Cá Koi màu đen biểu hiện cho sự thay đổi và biến động trong cuộc sống, nhắc nhở rằng chúng ta phải thích nghi và phát triển để đạt được thành công.

Cá Koi màu bạc thường được coi là biểu tượng cho sự thành công trong kinh doanh và giàu có, đặc biệt là khi nó xuất hiện trong thiết kế cảnh quan sân vườn.

Cá Koi có hoa văn màu trắng và đỏ được gọi là cá “son môi” và biểu tượng cho tình yêu và mối quan hệ lâu dài. 

Trong khi đó, cá Koi có thân màu trắng với những đốm đỏ tượng trưng cho sự thành công trong sự nghiệp.

Cuối cùng, cá Koi màu vàng mang ý nghĩa giàu sang và phú quý. Một hồ cá Koi với các chú cá màu vàng thường được coi là mang lại tài lộc và sự an khang cho gia đình.

Các giống cá Koi

Koi là một phần không thể thiếu trong văn hóa phương Đông. Vậy nhưng trong vài thập kỷ gần đây, sở thích nuôi Koi không chỉ dừng lại tại châu Á mà đã lan rộng trên toàn thế giới. Dưới đây là một số loại và giống cá Koi phổ biến. Danh sách này vẫn sẽ tiếp tục được chúng tôi cập nhật trong thời gian tới. Hãy chờ đón nhé!

Cá Koi Sanke

Cá Koi Sanke là một trong ba giống cá Koi Gosanke chính, bên cạnh Kohaku và Showa. Từ khi chúng xuất hiện cho đến nay, nguồn gốc của cá Koi Sanke vẫn chưa được xác định chính xác. Theo Peter Waddington, vào năm 1915, Kawakami (Toanzo) là người đầu tiên nuôi dòng Sanke. Tuy nhiên, theo Kuroki, Eizaburo Hoshino mới là người đầu tiên nuôi loài cá này. Nhiều người cho rằng cá Koi Sanke bắt nguồn từ Trung Quốc và sau đó được mang đến Nhật Bản. Tuy nhiên, nguồn gốc chính xác của chúng vẫn là một câu hỏi chưa được giải đáp. 

Mặc dù vậy, không thể phủ nhận vai trò của Nhật Bản trong việc phát triển loài cá này. Dòng Sanke đã được phát triển mạnh nhất vào thời kỳ của Nhật Hoàng Yoshihito (1912-1926). Và đó cũng là lúc cái tên Sanke trở nên phổ biến.

Lúc dòng cá Sanke xuất hiện vào thời kỳ Đại Chính (Taisho), tên gọi ban đầu của chúng được ghép từ hai từ. Từ đầu tiên là “San” có nghĩa là “3” và từ thứ hai là “Shoku” có nghĩa là “màu sắc”, để tạo thành “Sanshoku” có nghĩa là “3 màu”. Tên đầy đủ của dòng cá này là Taisho Sanshoku, nhưng sau đó được viết tắt thành Taisho Sanke và người ta gọi chúng tắt là Sanke. Cái tên Sanke cũng ngụ ý về tính chính trực và vĩ đại của loài cá này.

Các đặc điểm chủ đạo giúp phân biệt cá Koi Sanke với giống cá Koi Showa là:

• Thân: Cá Koi Sanke có màu nền trắng tuyết, với các vệt đen nằm trong vùng trắng và xen lẫn với mảng màu đỏ.
• Phần đầu: Phần đầu của Sanke thường không có màu đen, chủ yếu là màu đỏ nổi bật xen lẫn với màu trắng. Màu đen xuất hiện từ phần vai lan xuống đường biên dưới của thân cá.
• Vây: Vây cá Koi Sanke chủ yếu là màu trắng tuyết, đôi khi có thể lẫn một vài tia đen theo dạng đường thẳng chạy dọc theo vây.
• Phần bụng: Phần bụng của cá Koi Sanke không có màu đen, thường chỉ là màu trắng tuyết.
• Sự hát triển: Cá Koi Sanke phát triển khá nhanh, đặc biệt là trong những năm đầu đời. Cá Koi Sanke cũng có khả năng thích nghi với nhiều môi trường sống khác nhau.

• Giá trị: Cá Koi Sanke là một trong những giống cá Koi được ưa chuộng nhất trên thế giới và có giá trị kinh tế khá cao, đặc biệt là đối với những con cá Koi có chất lượng tốt.

Phân loại cá Koi Sanke

Cá Koi Sanke được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên màu sắc và hoa văn trên thân cá. Sau đây là một số loại phổ biến:

• Tancho Sanke: Nền trắng tuyết với vài chấm đen nhỏ, trên đầu có chấm đỏ như mặt trăng giữa 2 mắt.
• Kuchibeni Sanke: Miệng cá màu đỏ như son môi, trên thân đan xen các vệt màu trắng, đỏ và đen.
• Aka Sanke: Vệt màu đỏ kéo dài liên tục từ đầu đến ranh giới giữa thân và đuôi, trong khi đuôi vẫn màu trắng tuyết.
• Subo Sumi-Sanke: Phần đầu cá màu đỏ và trắng, các đốm đen, đỏ, trắng trên thân đối xứng trái và phải.
• Maruten Sanke: Thân cá có 3 màu đen, trắng và đỏ, có một chấm đỏ tách biệt trên đầu.
• Doitsu Sanke: Loại cá da trơn, vảy rồng chạy dọc theo sống lưng.
• Ginrin Sanke: 3 màu trắng, đỏ và đen được kết hợp cân đối, vảy lấp lánh như ánh kim.

Cá Koi Kohaku

Kohaku là loài cá Koi Nhật Bản sở hữu thân hình hai màu đỏ và trắng, trong đó phần thân màu trắng được gọi là “shiro”, các dấu đỏ được gọi là “hi”. Kohaku được cho là đã xuất hiện ở Nhật Bản từ rất sớm, từ những năm 1804-1829 và được tạo ra thông qua nhiều lần phối giống và lai tạo giữa cá Koi màu đỏ và màu trắng vào năm 1888 bởi một người có tên là Kunizo.

Tại Nhật Bản, Kohaku là một trong ba dòng cá Koi lớn nhất, bên cạnh Sanke và Showa. Người Nhật có một câu nói nổi tiếng rằng “Đối với người yêu cá Koi, bắt đầu với Kohaku thì cũng sẽ kết thúc với Kohaku”. Thực tế, Kohaku là một loài cá Koi nổi bật với hai màu chủ đạo là màu trắng tao nhã và màu đỏ rực rỡ trên thân, tạo nên vẻ đẹp đặc biệt của chú cá. 

Dòng cá koi Kohaku có thân màu trắng (shiro) phối hợp với hoa văn màu đỏ (hi), là một dòng cá rất dễ nhận biết bởi hoa văn và màu sắc rực rỡ của chúng. Các mảng đỏ trên cơ thể của cá Kohaku được đánh giá cao về mặt thẩm mỹ khi có màu rõ, tươi sáng và phân bổ đều. Nếu phần màu đỏ trên cá không có lẫn vảy màu trắng, thì chúng sẽ được coi là hoàn hảo hơn. Đường ranh giới màu trên cá cần rõ nét, không chồng chéo và không chờm quá mắt và đuôi cá để tăng tính thẩm mỹ. Một số đặc điểm nổi bật của nó là:

• Màu sắc: Cá Koi Kohaku có màu sắc chủ đạo là trắng với các đốm màu đỏ tươi, được coi là biểu tượng của sự tinh tế và thanh lịch trong nghệ thuật nuôi cá Koi. Màu sắc của các đốm trên thân cá đồng đều và không quá nhiều, chiếm tỉ lệ từ 50 – 70%, do đó tạo ra vẻ đẹp và sự cân bằng cho cá. 
• Hoa văn: Hoa văn vùng đầu của cá Koi Kohaku có kiểu dáng truyền thống hình chữ U. Nếu phần màu đỏ của hoa văn không chạm tới mắt thì sẽ được đánh giá cao về mặt thẩm mỹ. Đối với những người chơi cá Koi, hoa văn vùng đầu là tiêu chí quan trọng nhất để quyết định lựa chọn con cá.
• Cấu trúc vảy: Cá Koi Kohaku có cấu trúc vẩy thông thường, không có những vảy đặc biệt như Sanke hay Showa. Tuy nhiên, vảy của cá Koi Kohaku cũng có thể được cải thiện thông qua chế độ ăn uống và quản lý nước tốt.
• Các vùng hoa văn trên đuôi và vây của cá Koi Kohaku được coi là đẹp nhất khi chỉ có màu trắng tuyết, không có sự xen kẽ màu đỏ. Nếu có sự xuất hiện của các chấm màu đỏ trên đuôi và vây, thì cá sẽ không được đánh giá cao về mặt thẩm mỹ.
• Giá trị: Cá Koi Kohaku là một trong những giống cá Koi có giá trị cao nhất và được xếp vào loại được ưa chuộng nhất trên thế giới, đặc biệt là đối với những cá Koi có chất lượng tốt. Cá Koi Kohaku cũng được coi là một biểu tượng của sự thanh lịch và tinh tế trong nghệ thuật nuôi cá Koi.

Cách sở hữu cá Koi Kohaku đẹp

Để có thể sở hữu một chú cá Koi Kohaku đẹp, người mới chơi cá cần quan sát màu sắc và dáng bơi của chúng.

Về màu sắc, cần chú ý đến độ rõ nét và tách biệt của màu đỏ và trắng. Đường ranh giới giữa các màu phải được phân biệt rõ ràng và không được chồng chéo lên nhau.

Về dáng bơi, chú cá cần có độ uyển chuyển, dứt khoát và vận động nhanh nhẹn. Chú cá cũng nên khỏe mạnh và vận động như một chiếc “tàu ngầm” lao vun vút.

Để lựa chọn chú cá Koi Kohaku đẹp, người chơi cần chú ý đến các đặc điểm sau:

• Màu trắng nên là màu trắng tuyết, màu đỏ phải tươi, đậm và rõ ràng.
• Phần mắt, mũi, đuôi và vây cá cần có màu trắng tuyết và không lẫn màu đỏ.
• Vùng đầu nên có đốm đỏ nhưng không quá cả hai mắt. Không nên chọn màu thuần trắng hoặc đỏ.
• Đối với chú cá Koi mini chưa hiện rõ màu, cần chú ý đến phần đầu và cuống đuôi có màu trắng và đốm đỏ trên đầu không chạy đến mũi. Không nên chọn phần đầu toàn màu trắng hoặc toàn màu đỏ.

Cá Koi Showa

Koi Showa và Koi Sanke là hai loại cá Koi dễ bị nhầm lẫn do cả hai loài đều có ba màu sắc chính là trắng, đỏ và đen. Tuy nhiên, sự khác biệt chủ yếu giữa hai loài cá này là cá Koi Showa có da nền đen, màu trắng và đỏ chỉ xuất hiện dưới dạng vệt màu. Trong khi đó, cá Koi Sanke lại có da nền trắng với màu đen và đỏ là điểm nhấn trên thân cá. Ngoài ra, sumi (màu đen) trên cá Koi Showa khác biệt rõ rệt so với cá Koi Sanke, điều này có thể được nhận biết dễ dàng thông qua việc quan sát trực tiếp.

Koi Showa có những vùng màu trắng lớn với các cạnh sắc nét màu đỏ hoặc đen. Thông thường, màu đen bao phủ xung quanh cá Koi là một đặc điểm riêng của chúng. Các vùng màu đỏ trên cơ thể thường xuất hiện trên lưng và đầu của chúng, nhưng với Koi Showa truyền thống, các vùng màu đỏ bao trọn toàn bộ cá Koi như màu đen nền với ít màu trắng. Các vùng màu của Koi Showa có nhiều biến thể do nỗ lực tạo ra những con cá Koi hiện đại và đẹp hơn. Tuy nhiên, Showa vẫn luôn là những con cá Koi tuyệt đẹp.

Koi Showa kết hợp giữa vẻ đẹp truyền thống và hiện đại, tạo nên một sự kết hợp độc đáo mà khó có thể không đánh giá cao. Những con cá Koi này cũng cho thấy sự tiến hóa của các giống cá Koi thông qua sự lai tạo và kết hợp giữa các giống để phát triển và nâng cao giống cá cũ. Tất cả các loại cá Koi đều có vẻ đẹp độc đáo nhưng sự thay đổi liên tục của Showa tạo nên sự khác biệt và quyến rũ đặc biệt.

Các đặc điểm của một con cá Koi Showa và tiêu chuẩn để đánh giá chúng bao gồm:

• Cá cần có lớp da màu đen phủ lên khớp vây ngực và thân, điều này không bắt buộc đối với cá Koi Sanke. Một bộ vây hoàn hảo của cá Koi Showa cần có khoảng 30% vùng da màu đen (sumi).
• Phần sumi trên đầu của cá Koi Showa cần có vết ngoằn ngoèo gọi là Hachiware hoặc Menware.
• Vệt màu sumi trên thân cá phải rộng và to, nằm dưới bụng, tạo thành màu nền cho cá.

Tiêu chuẩn để đánh giá một con cá Koi Showa hoàn hảo

Về màu sắc

Để được đánh giá là đẹp, một con cá Koi Showa cần phải đạt chuẩn về sự phân bố hài hòa màu sắc trên thân. Màu sắc của cá Koi Showa bao gồm ba phần chính: phần vệt màu đỏ trên thân (hi), phần màu trắng (shiroji), và phần màu đen (sumi). 

Ban đầu, khi mới sinh ra, cá Koi Showa có màu đen tuyền, và những vết hi đầu tiên xuất hiện không phải đỏ hoặc cam ngay mà là màu xanh, sau đó dần chuyển thành màu bùn rồi mới thành màu cam đậm. Khi trưởng thành, phần hi này chuyển sang đỏ tươi. Đối với phần màu trắng (shiroji), một con cá Koi Showa đạt chuẩn phải có khoảng trắng như tuyết chiếm 20%. 

Hiện nay, màu trắng của Koi Showa ngày càng được cải thiện và trở nên đẹp hơn. Phần màu đen (sumi) là đặc điểm quan trọng của cá Koi Showa. Nó thường tạo nên sự nhầm lẫn giữa cá Koi Showa và cá Koi Sanke. Màu sumi của Showa ít sáng bóng hơn so với màu sumi của Koi Sanke.

Màu sumi chuẩn của cá Koi Showa cần phải bắt nguồn từ dưới đường bên, vòng lên trên lưng giống như những đỉnh núi. Mặc dù trong miệng cá có vệt sumi thì chắc chắn là Koi Showa, nhưng nếu không có thì cũng không thể chắc chắn rằng đó không phải là cá Koi Showa. Đặc biệt, màu sumi của cá Koi Showa có xu hướng xuất hiện dưới thân cá và lan lên trên, phân bố đều trên toàn thân cá, kết hợp hài hòa với màu shiroji.

Về hình dáng

Thân hình của cá Koi Showa cần phải cân đối với tỉ lệ giữa vai và phần đuôi, tránh chênh lệch quá nhiều. Các vai không nên quá to so với cuống đuôi, góc đuôi phải của cá nên to hơn một chút để có thể có được thân hình đẹp khi cá trưởng thành. Những chú cá Showa quá gầy cũng không được coi là đẹp. Ngoài ra, khoảng màu trên thân cá cũng cần phải đều đẹp để tránh tình trạng mất cân đối giữa phần đầu và phần đuôi, gây ra cảm giác mất thẩm mỹ khi nhìn vào.

Về dáng bơi

Để được đánh giá là đẹp, một con cá Koi Showa cần phải có dáng bơi đầy uyển chuyển. Vây bơi cần phải tròn đều, không nên chọn những chú cá có vây bơi nhọn ở cuối, bởi nếu như vậy sẽ tạo ra cảm giác chú cá bơi trong nước nặng nề, khó di chuyển và không cân đối.

Đó là những đặc điểm cần có để một chú cá Koi Showa đạt tiêu chuẩn và được đánh giá cao.

Cá Koi Bekko

Koi Bekko là một loại cá chép Nhật Bản có hình dáng giống cá Koi Utsuri với vảy đục và không có ánh kim. Màu sắc của chúng là sự kết hợp ba màu cơ bản là đỏ, vàng và trắng với hoa văn đen sumi. Mắt của cá Koi Bekko to và mình tròn, giống như cá chép, và có sợi râu dưới miệng. Tuy nhiên, các vùng vai và bụng của cá Koi Bekko có xu hướng tròn trịa hơn và râu của chúng cũng to và dài hơn so với cá chép thông thường.

Bộ vây của cá Koi Bekko thường có những chấm nhỏ màu đen (sumi), chiếm tỷ lệ màu nhỏ so với màu nền toàn thân của cá (khoảng dưới 10%). Xương vây của chúng cũng có thể nhìn thấy mà không cần quan sát kĩ. Thường thì phần đầu của Koi Bekko không có chấm đen (sumi), và các chấm đen này chủ yếu xuất hiện đều trên lưng cá. Phần bụng dưới của Bekko thường không có chấm đen. Về tổng thể, cá Koi Bekko có màu sắc bắt mắt với các chấm đen (sumi) xuất hiện ngẫu nhiên trên lưng cá và lan ra đường biên thân của chúng.

Phân loại cá Koi Bekko

Shiro Bekko

Shiro Bekko là một dòng Koi có màu trắng với những mảng chấm đen, Sumi trên thân cần được cân đối và có cạnh sắc. Trong quá khứ, Shiro Bekko và Shiro Utsuri thường bị nhầm lẫn vì chúng khá giống nhau. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất giữa hai loại này là Shiro Utsuri có những mảng đen lớn hơn. Trong khi đó, Shiro Bekko chỉ có những mảng nhỏ giống như một số lỗi về màu sắc. Đầu của Shiro Bekko rất sạch, không có chấm đen nào.

Tuy nhiên, Sumi trên thân cá có thể thay đổi khi cá lớn lên. Vì vậy, người chơi cá cần phải cẩn trọng khi mua. Nếu có bất kì chấm đen nhỏ nào xuất hiện trên cơ thể cá khi còn ở giai đoạn cá nhỏ thì sẽ ảnh hưởng đến màu sắc của cá Koi khi trưởng thành. Điều này khiến việc đánh giá một em Shiro Bekko đẹp ở độ tuổi Tosai rất khó khăn.

Tương tự như Kohaku và Sanke, đôi mắt của Shiro Bekko thường có màu xanh và da của chúng có màu trắng như tuyết. Sumi trên thân cá Shiro Bekko không cần phải đối xứng, nhưng nên cân bằng tổng thể.

Cần tránh chọn những con Bekko có quá nhiều Sumi trên cuống đuôi. Lý tưởng nhất là có một khu vực màu trắng ở ngã ba của thân và vây đuôi, giống như Kohaku. Vây của Shiro Bekko có thể là màu trắng hoặc sọc với Sumi, tương tự như Sanke.

Aka Bekko

Aka Bekko là một loại cá Koi có màu đỏ tươi trên cơ thể và các dấu hiệu sumi của Koi Bekko nhưng không bao giờ được gọi là hi Bekko. Chúng có vây màu trắng tinh khiết hoặc rõ ràng sẽ được coi là lý tưởng nhất, tạo nên hiệu ứng nổi bật. Nếu nhìn kỹ, Aka Sanke có thể bị nhầm lẫn với Aka Bekko. Tuy nhiên, sự khác biệt duy nhất giữa hai loại này là Aka Sanke thường có các vùng trắng trên cơ thể khi nhìn từ trên cao.

Aka Bekko có thể có một số vây màu hi, thường xuất hiện ở các đốm trên cơ thể thay vì sọc. Tuy nhiên, vây ngực màu trắng tinh khiết luôn được xem là hoàn hảo nhất.

Ki Bekko

Ki Bekko là một trong những loại Koi Bekko hiếm nhất, có thân hình màu vàng chanh được phủ lên bởi sumi. Màu sắc đặc biệt này có thể được tạo ra bằng cách lai tạo giữa Shiro Bekko, Kigoi hoặc Sanke.

Các sumi trên thân hình của Koi Ki Bekko có thể thay đổi theo sự phát triển của chúng, do đó rất khó để nhận ra Koi Ki Bekko từ khi còn nhỏ.

Doitsu Bekko

Doitsu Bekko là một trong những giống Koi hiếm hoặc không phổ biến, chúng thừa hưởng các đặc tính cơ bản của giống Koi Bekko. Thân hình của chúng được phủ lên màu trắng tinh, kết hợp với các đốm đen sumi, tạo nên một vẻ ngoài giống như những con bò sữa biết bơi.

Cá Koi Utsuri

Cá Koi Utsuri là một giống cá đã tồn tại từ lâu và chưa có ngày ra đời chính xác. Một số người cho rằng cá Koi Utsuri bắt đầu xuất hiện vào năm 1925, nhưng cũng có các quan điểm khác cho rằng nó ra đời gần đây hơn. Cá Koi Utsuri được kết hợp giữa màu đen với các màu cơ bản của cá Koi như đỏ, cam, trắng, vàng… Các loài Utsuri được đặt tên và phân loại theo màu sắc chính của chúng. 

Ví dụ, cá Koi Shiro Utsuri là sự kết hợp giữa hai màu trắng và đen, Hi Utsuri có màu đỏ đen và Ki Utsuri có màu vàng đen. Trong số các loài Utsuri, cá Koi Shiro Utsuri (trắng-đen) là phổ biến nhất, tiếp theo là Hi Utsuri (đen-đỏ) và cuối cùng là Ki Utsuri (đen-vàng) – loài hiếm thấy nhất. Tuy nhiên, cá Koi Ki Utsuri (đen-vàng) lại là loại xuất hiện sớm hơn, vào khoảng năm 1875 và được gọi là “Korukihan”. Các chủ trại cá Koi thường cho Shiro Utsuri tham gia Koi show và đem đi đấu giá hơn hai màu sắc còn lại.

Đặc điểm của cá Koi Utsuri

Cá Koi Utsuri là giống cá Koi được lai tạo với một màu sắc đặc trưng, thường chỉ có hai màu trên thân cá, với tỷ lệ màu đen (sumi) nhỏ hơn, tạo thành các bệt đen hoặc vệt đen trên nền thân cá. 

Hình dáng của chúng tương tự như cá chép, tuy nhiên phần bụng của Koi Utsuri tròn hơn. Phần xương ở vây cũng có thể dễ dàng quan sát được. 

Màu sắc của cá Koi Utsuri là điểm đặc trưng quan trọng, nó chỉ có hai màu giống như Hokaku, nhưng không cố định là trắng và đỏ. Các vệt màu đen trên màu nền của chúng tạo thành những vệt hoặc khoang màu lớn trên thân cá. Mảng đen luôn xuất hiện ở phần đầu của cá Koi Utsuri và có thể là mảng lớn, chấm nhỏ hoặc vệt uốn lượn theo chiều ngang.

Khi quan sát các loại vây của Koi Utsuri, ta có thể thấy chúng là sự kết hợp giữa màu sắc chính của cá và màu đen. Các mảng màu đen trên vây ngực, vây lưng, vây bánh lái và vây đuôi có thể được nhận biết dễ dàng. Viền ngoài của các vây thường có màu vàng, đỏ cam hoặc trắng. Ngoài ra, các vùng màu đen trên vây cá có thể tạo thành một mảng lớn và xòe ra thành các sợi màu.

Koi Utsuri có đôi mắt tròn, lớn và râu của chúng to và dài hơn so với cá chép thông thường. Về vảy, Koi Utsuri có lớp vảy đục, dễ nhìn thấy trên toàn bộ thân cá. Tuy nhiên, khác với giống Koi Doitsu, Koi Utsuri không phải là giống cá có da trơn.

Các loại cá Koi Utsuri

Shiro Utsuri: Vào năm 1925, giống cá Koi có nền trắng được lai tạo thành công. Đối với giống cá Shiro Utsuri bạn sẽ nhận thấy màu nền trắng đục như sữa, vẻ ngoài mềm mại và sáng loáng từ phần đầu kéo dài đến đuôi. Đối với dòng này bạn nên lựa chọn những con cá Koi cái vì những chú cá đực khi lớn lên sẽ không sở hữu màu trắng đẹp như những chú cá cái.

Ki Utsuri: Koi Ki Utsuri là giống cá được tạo ra bằng phương pháp lai chéo giữa loài cá Koi đen và cá Koi vàng. Giống cá này có đặc điểm nhận biết đó chính là nền vàng và có những chấm đen trải dài từ phần đầu đến đuôi cá. Giống cá này khá độc đáo và đang gây nên sự thu hút cho những người yêu thích nuôi cá trên khắp thế giới. Trước đây Ki Utsuri rất hiếm và có giá trị khá cao. Tuy nhiên với công nghệ lai tạo hiện đại đã giúp giống cá này phổ biến hơn và tránh được tình trạng tuyệt chủng.

Hi Utsuri: Giống cá này gần giống với loại Showa nhưng điểm đặc biệt của nó là sự kết hợp của màu đen và màu đỏ. Sự kết hợp này làm cho thân cá nổi bật và mang tính thẩm mỹ cao. Trong những năm gần đây Hi Utsuri đã trở thành giống cá Koi phổ biến tại thị trường Việt Nam.

Cách phân biệt cá Koi Bekko với cá Koi Utsuri

Để phân biệt giữa cá Koi Bekko và cá Koi Utsuri, người mới chơi Koi thường gặp khó khăn trong lúc ban đầu. Cả Bekko và Utsuri đều có màu sắc tương đồng, như cá Koi Sanke và Showa. Tuy nhiên, những mảng màu đen (sumi) trên lưng và đầu của hai giống cá này có sự khác biệt. 

Trên đầu, Bekko chỉ có màu trắng thuần khi Utsuri có xuất hiện màu đen. Ngoài ra, những mảng sumi trên lưng của Bekko nhỏ hơn và phân tán hơn so với Utsuri. Utsuri có nhiều màu đen hơn và màu nền của chúng luôn là màu đen, khác với Bekko có màu nền là màu trắng, đỏ hoặc vàng. 

Người am hiểu về cá chép Nhật thường so sánh Bekko với Sanke (có màu nền trắng) và Utsuri với Showa (có màu nền đen). Khi quan sát vây, màu nền của cá Koi Bekko chiếm diện tích lớn hơn so với màu đen (sumi). Trong khi đó, vây của cá Koi Utsuri chủ yếu là màu đen (chiếm khoảng 50-60% diện tích vây) với viền ngoài là màu sắc khác.

Cá Koi Doitsu

Cá Koi Doitsu có vẩy rất đặc biệt so với các loài Koi khác và cả tổ tiên của chúng – cá chép Magoi. Dù được lai tạo với nhiều loài Koi khác nhau để cho ra các màu sắc, cá Koi Doitsu vẫn không có lớp vảy trên thân. Đây là một đặc điểm dễ nhận dạng của loài cá Koi Doitsu. Nguyên nhân của hình thái kỳ lạ này chính là do chúng là con lai giữa cá chép Nhật và cá chép da trơn của Đức. 

Tại các nước phương Đông như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, các loài cá chép đều có vảy, không có loại chép da trơn như phương Tây. Vì vậy, cá Koi Doitsu là sự kết hợp độc đáo giữa hai dòng cá chép từ hai vùng đất khác nhau, và may mắn được thừa hưởng tất cả những nét đẹp của cả hai.

Cá Koi Doitsu được gọi là “sexy Koi” do toàn thân trơn nhẵn và là dòng Koi hấp dẫn nhất trong các dòng Koi. Hiệu ứng thị giác của người nhìn đạt ngưỡng cao nhất khi chiêm ngưỡng các mảng màu “lộ thiên” trên mình cá mà không cần qua lớp vảy đục hoặc vảy ánh kim dày. Mặc dù có da trơn nhưng cá Koi Doitsu vẫn có hai hàng vảy song song với vây lưng, có thể dễ dàng quan sát bằng mắt thường. Rất ít cá thể Koi Doitsu không có một chiếc vẩy nào.

Phân loại cá Koi Doitsu

Bởi vì cá Koi Doitsu là kết quả của sự lai tạo giữa cá chép Nhật và cá chép da trơn Đức, nên chúng vẫn được phân loại theo màu sắc tương tự như các giống cá Koi Nhật Bản có vảy. Một số loại cơ bản của cá Koi Doitsu bao gồm:

• Cá Koi Doitsu Kujaku: Gồm ba màu trắng, đen xám và đỏ, có vẻ ngoài khá giống với Koi Sanke nhưng khác ở chỗ chỉ có hai hàng vảy cạnh vây lưng và phần đầu vai và tiếp giáp đuôi có một chút đốm đen, còn lại là màu trắng và đỏ. Các mảng đỏ (hi) trên lưng lớn và có cả những mảng hi nhỏ ở trên đầu và trên lưng.
• Cá Koi Doitsu Hariwake có lớp vảy trơn và màu sắc chủ yếu là trắng và vàng. Đặc biệt, sắc vàng của loài Koi Doitsu Hariwake giống như màu vàng kim loại, tạo nên một vẻ đẹp rực rỡ. Các mảng màu vàng (ki) trên thân cá là những đốm nhỏ và có một mảnh lớn ở phần tiếp giáp đuôi. Loại Koi Doitsu này được coi là đẹp và hiếm có, vì vậy chỉ rất ít khách hàng ở Việt Nam sở hữu được chúng.
• Cá Koi Doitsu Karashigoi có màu vàng sậm, hơi thiên về màu cam và có thể quan sát rõ hai hàng vảy cạnh vây lưng. Nó mang đặc điểm của dòng Koi với một màu sắc thuần nhất và lớp da trơn nhẵn.
• Cá Koi Doitsu Goshiki có hai màu chính là trắng và đỏ, tương tự như Koi Kohaku, nhưng khác ở chỗ da mịn màng và có các mảng màu đồng nhỏ trên lưng. Màu đỏ của loài cá Doitsu này là đỏ sậm, chiếm đến 60% trên toàn thân với các mảng lớn liền mạch không rời rạc.
• Cá Koi Doitsu Ochiba được phân loại theo hai màu đỏ cam và trắng, có da trơn bóng mượt mà và không có vệt đen sumi hay vệt màu đồng trên thân. Mảng màu đỏ cam/cam được phân bố đối xứng trên thân cá, với phần giáp đuôi mang màu đỏ, và vệt đỏ xuất hiện ở cả phần đầu, mắt và miệng.
• Doitsu Sanke là một loại cá Koi kết hợp giữa màu trắng, đỏ hi và bệt đen sumi trên lớp da cao su sáng bóng. Phần đầu của cá không có bệt đen.

Cá Koi Tancho

Lịch sử của giống cá Koi Tancho liên quan đến truyền thuyết về loài sếu nước trắng tuyết với đầu đỏ như màu máu. Đó là một biểu tượng linh thiêng cho sự trường thọ và may mắn trong văn hóa Nhật Bản. Tên Tancho được đặt theo tên của loài sếu này. Từ xa xưa đến nay, cá Koi Tancho vẫn được coi là một biểu tượng quan trọng của đất nước, là điều tự hào của người Nhật. Nó đã được trưng bày và tham gia các cuộc thi cá Koi trên toàn thế giới và giành được những giải thưởng danh giá.

Cá Koi Tancho, có nguồn gốc từ Nhật Bản, được phân thành ba loại chính: Tancho Kohaku, Tancho Sanke và Tancho Showa. Chúng thường ăn bèo phấn, tảo biển. Nếu được nuôi làm cá cảnh, chúng sẽ ăn thức ăn chế biến dành riêng cho cá Koi.

Đặc điểm nổi bật của cá Koi Tancho là chấm tròn đỏ nằm chính giữa trung tâm phần đầu. Mỗi con Tancho đều có chấm đỏ này, dù là hình vuông, hình thoi hay hình bầu dục. Tuy nhiên, chấm màu đỏ hình tròn vẫn được coi là tiêu chuẩn hoàn hảo nhất cho cá Koi Tancho. Đây cũng là đặc điểm quan trọng nhất của giống cá này.

Cá Koi Tancho là một trong những dòng cá được yêu thích tại Nhật Bản, đặc biệt là trong giới quan chức. Với thân mình trắng tinh và đầu cá nổi bật màu đỏ, chúng không chỉ đẹp và độc đáo, mà còn là biểu tượng của sự thịnh vượng, văn minh và hưng thịnh của Nhật Bản. Theo tín ngưỡng phong thủy, nuôi cá Koi Tancho có thể giúp vun đắp sự nghiệp của gia chủ, mang lại sự hưng vượng và tăng cường quyền lực, địa vị. Theo truyền thống, nhiều nhân sĩ Nhật Bản đã thích nuôi cá Koi để giúp họ phát triển trong đường làm quan.

Hachi là phần đốm đỏ nổi bật trên đầu của cá Koi Tancho, mang ý nghĩa biểu tượng cho hướng đông và mặt trời mọc, được coi là rất thuận lợi cho phong thủy. Nó còn biểu hiện cho sự khởi đầu mới, may mắn và sự trỗi dậy mạnh mẽ sau đêm tối. Vì những ý nghĩa đặc biệt này, cá Koi với hachi thường được gọi là “Quốc kỳ sống” của Nhật Bản.

Phân loại cá Koi Tancho

• Cá Koi Tancho Kohaku là một loài Tancho với thân màu trắng tuyết và một chấm đỏ trên đầu, được gọi là “Quốc kỳ sống” của Nhật Bản. Giá trị của chú cá được đánh giá cao nếu đốm Hachi trên đầu của đẹp, đỏ và tròn. Nếu chú cá có Hachi đẹp, thân hình mập mạp và màu sắc đậm thì nó sẽ được săn đón như một kho báu và được nhiều người ước ao sở hữu.
• Cá Koi Tancho Sanke cũng có đốm Hachi đỏ trên đỉnh đầu, kết hợp với phần thân trắng tuyết tạo nên một vẻ đẹp hoàn hảo. Tuy nhiên, trên thân cá có xuất hiện một vài chấm sumi nhỏ, khiến cho cá chưa đạt đến độ hoàn hảo. Mặc dù vậy, dòng cá này vẫn rất được yêu thích.
• Cá Koi Tancho Showa có nét đặc trưng là không chỉ có chấm Hachi trên nền màu trắng tuyết mà còn mang trên thân mình những chấm sumi đen khá lớn ở phần đầu và lưng. Với giống cá này, phần màu trắng sẽ ít hơn và phần đầu chắc chắn sẽ có chấm sumi, có thể kết hợp với chấm đỏ Hachi và phần đen trên thân cá sẽ nhiều hơn phần màu trắng.

Cá Koi Asagi

Asagi là một trong những giống cá Koi đầu tiên được nuôi và sử dụng để lai tạo các dòng cá Koi có màu sắc độc đáo và đẹp nhất. Chính giống cá Asagi đã tạo nên Nishikigoi – loại cá Koi có nguồn gốc từ loài cá chép đen, sống trong các con sông và suối. Những chú cá chép đen này đã trải qua sự tiến hóa đáng kể và được người Nhật lựa chọn để nuôi dưỡng, giữ lại các cá thể có màu sắc đặc biệt như trắng, xanh dương và đỏ trong hồ nuôi.

Asagi là một giống cá Koi đặc biệt với hình dáng và màu sắc độc đáo, dễ phân biệt với các giống khác. Chúng có một lớp vảy đậm màu ở phía trên lưng tạo thành hình trám hoặc mạng (Fukurin).

Về hình dáng, Asagi có kích thước tương đối giống cá chép nhưng thân hơi dày hơn. Phần đầu của chúng có màu trắng, phía dưới má có màu khác và phần xương tại vây có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Koi Asagi được coi là đặc biệt vì phần lưng của chúng không có sự pha trộn màu sắc của các mảng hoặc vệt màu. Từ đầu đến đuôi trên lưng của cá Koi Asagi là một màu xanh lá cây rõ rệt. Toàn thân của chúng được chia làm hai phần, với phần đầu và phần lưng màu trắng tinh khôi. Viền quanh đầu và phần dưới bụng có màu đỏ/cam hoặc vàng tùy loại. Màu sắc trên thân của cá Koi Asagi rất tinh tế và hài hòa, hút mắt với tấm lưới vảy màu xanh dương trên nền màu trắng đặc trưng.

Về vây, cá Koi Asagi có hệ thống vây mang màu sắc tương đồng với màu bụng dưới của chúng. Ví dụ, nếu bụng dưới của Asagi có màu đỏ, thì các vây như vây đuôi, vây lưng, vây ngực và vây bánh lái của chúng cũng sẽ có màu đỏ, xen lẫn với một chút màu trắng ở viền ngoài. 

Về râu và mắt, cá Koi Asagi có đôi mắt tròn và lớn, cùng với hai sợi râu dài và to hơn so với cá chép bình thường. Ngoài ra, phần đầu trắng của chúng cũng cho phép quan sát rõ hơn mũi của cá.

Với lớp vảy ánh kim màu xanh lam, cá Koi Asagi tạo nên một hình ảnh đẹp mắt với từng chiếc vảy nổi bật trên thân cá. Nó trông như một chiếc giáp bạc lấp lánh đang khoác trên lưng. Lớp vẩy lưới xanh của Koi Asagi kéo dài đến cuối thân cá và ánh kim thường xuất hiện ở phần cuối của từng chiếc vẩy màu xanh đậm. Chất lượng của một con Koi Asagi đẹp được đánh giá dựa trên những vết màu trên cơ thể của chúng. Thông thường, các con Koi Asagi có đầu trắng và lớp vảy xanh trên phần lưng mà không có chấm màu đỏ (hi) pha trộn được đánh giá cao.

Cá Koi Shusui

Cá Koi Shusui là một giống cá xuất hiện khá sớm, vào những năm 1910, trước cả thời điểm xuất hiện của giống Kohaku và Showa. Giống cá lai tạo ra Shusui chính là cá Koi Asagi, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi Shusui có nhiều đặc điểm giống Asagi. Cá Koi Shusui là một giống cá chép có da trơn giống như Doitsu, và do không có vẩy nên thiết kế màu sắc của nó càng trở nên nổi bật hơn bao giờ hết. Cá Koi Shusui chất lượng cao nhất được lai tạo và nhân giống tại Nhật Bản. Chúng có tuổi thọ trung bình từ 25 đến 35 năm. Màu sắc chủ đạo của cá Koi Shusui là đen, đỏ và trắng, tuy nhiên cũng có một số cá thể Shusui đặc biệt có cả màu xanh ngọc.

Koi Shusui là một giống cá chép Nhật đặc biệt và khác biệt hoàn toàn so với các giống Koi khác trong hồ. Với lớp da trơn láng không có vảy giống như Doitsu, màu sắc trên cơ thể của Shusui koi trở nên rực rỡ và thu hút sự chú ý ngay lập tức, khiến ta không thể rời mắt khỏi chúng.

Sắc xanh của Shusui là tông xanh ngọc quý phái. Tuy nhiên không phải tất cả các cá koi Shusui đều có màu xanh này. Thường thì chúng chỉ có ánh xanh nhẹ trên màu trắng do được di truyền  từ Asagi.

Sự phối hợp giữa màu xanh và mảng màu đỏ, kèm theo dải vẩy lớn màu đen đối xứng dọc trên lưng khiến cá koi Shusui trở thành một trong những giống cá chép Nhật gây ấn tượng mạnh mẽ nhất.

Các mảng màu đỏ trên lưng của cá Koi Shusui không có dạng ngang rộng như giống Kohaku, mà lại là các đường mảnh dài chạy dọc theo các vảy đen trên lưng. Bên cạnh đó, màu đỏ cũng xuất hiện trên phần bụng dưới, hai đường biên của thân vây và má (nắp mang) của Shusui cũng tương tự như giống cá Koi Asagi.

Shusui là một loài cá Koi đặc biệt với sự kết hợp của nhiều màu sắc như đỏ, trắng và vảy màu xanh đậm. Điều đặc biệt hơn nữa là Shusui được coi là một trong số ít các giống cá Koi hợp với cả năm nguyên tố Kim, Mộc, Thủy, Hỏa và Thổ trong ngũ hành. Với những ý nghĩa đó, Shusui biểu tượng cho sức khỏe, tài lộc, may mắn và mang lại thành công cũng như những điều tích cực trong cuộc sống. Nếu làm chủ của một con cá Koi Shusui, bạn sẽ nhận được nhiều lợi ích bao gồm sự thành công, thịnh vượng và sự giàu có trong cuộc sống.

Tiêu chí đánh giá một con Koi Shusui đẹp

Tương tự như cách đánh giá cá Koi Doitsu chỉ có hàng vảy dọc vây lưng, đánh giá một con cá Koi Shusui đẹp cũng đòi hỏi sự cân đối giữa hai hàng vảy. Đầu tiên, vảy của Shusui phải được liên kết liền mạch và kéo dài từ vai cá xuống dưới đuôi, không được phép bị mở rộng xâm lấn vào phần trắng trên lưng của cá. Ngoài ra, các vẩy này phải có kích thước lớn và rõ nét, không được nhỏ như các giống cá Koi khác, và có màu xanh đen đặc trưng của giống Koi Asagi.

Để đạt chuẩn về ngoại hình, phần đầu của cá Koi Shusui cần phải có màu trắng thuần giống như Asagi. Ngoài ra, vây, đường bên dưới và khu vực mang của Shusui cũng cần giữ có cấu tạo giống như Asagi để tạo nên sự đẹp mắt.

Mảng màu đỏ trên lưng của cá Koi Shusui chỉ đẹp khi chúng đối xứng theo chiều dọc và hợp với hai hàng vảy và vây lưng. Cần lưu ý rằng, phần mắt, mũi và miệng của Shusui không nên có màu đỏ chờm vào để tránh làm giảm giá trị cá. Cá koi Shusui thường có đôi mắt to và tròn trịa, tạo nên vẻ ngoài hiền lành và nhanh nhẹn hơn so với các loại cá chép khác.

Cá Koi Goromo

Cá Koi Goromo là một kết quả lai tạo tình cờ giữa một con cá Koi Kohaku, Sanke hoặc Showa và một con cá Koi Asagi. Thông thường, việc lai tạo giữa các giống Koi này với Koi Asagi chỉ dẫn đến việc sinh ra Koi Goshiki. Tuy nhiên, cá Koi Goromo xuất hiện ngẫu nhiên trong số những con Koi Goshiki với chấm đen Ai bao phủ mảng hi đỏ, khác hoàn toàn so với Goshiki có vây mắt lưới đặc trưng của Asagi bao phủ trên nền trắng shiroji.

Loài cá này được đặt tên là “Goromo” vì đặc điểm của chúng là có một mảng màu đen Ai bao phủ mảng hi đỏ, giống như một chiếc áo khoác. Tên đầy đủ của dòng Koi Goromo này thực chất là “Ai Goromo”, có nghĩa là “được khoác áo màu xanh Indigo”. Dòng cá Koi Goromo xuất hiện tương đối muộn vào những năm 1950 tại Nhật Bản, sau khi các loài cá Koi khác như Taisho Sanke, Kohaku và Showa đã được giới thiệu và phát triển trong vài thập kỷ.

Mảng màu đỏ hi trên thân cá Koi Goromo không có sắc đỏ tươi giống như Kohaku, mà là màu đỏ bầm thẫm hơn rất nhiều, giống như màu máu đông đặc. Giống Showa Goromo là giống duy nhất có mảng hi màu đỏ tươi sáng, trong khi đó, Ai Goromo và Budo Goromo đều có những mảng màu đỏ bầm này. Để được đánh giá là đẹp, một con cá Koi Goromo cần có màu xanh dương Indigo của chấm màu phủ trên toàn bộ phần Hi, làm cho phần màu đỏ trở nên tối màu hơn.

Cá Koi Goromo có thể được phân biệt dễ dàng với Goshiki bởi điểm khác biệt là phần hi của Goromo có màu đỏ sẫm ngả xanh đen. Nếu so sánh với một con Kohaku khi trưởng thành, các mảng màu đỏ tự nhiên của Goromo sẽ có sắc bầm tím, đây không phải là do bệnh tật mà là đặc trưng của Goromo.

Một số loại cá Koi Goromo điển hình

Cá Koi Goromo được phân loại thành bốn loại chính dựa trên độ đậm nhạt của phần hi và độ sắc nét của lớp áo khoác Ai:

• Cá koi Ai Goromo có màu nền trắng (shiroji) thuần khiết, với vẩy màu xanh đen được xếp lớp trên phần hi đỏ, và có màu xanh Indigo (Ai) nổi bật viền trên từng cái vảy của cá. Vẩy của Ai Goromo có thể được quan sát rõ ràng trên nền đỏ, tương tự như khi quan sát vẩy lưới của cá Koi Asagi. Tuy nhiên, để có được một con cá Koi Ai Goromo đẹp là rất hiếm, vì lớp vẩy Ai cần phải rất sắc nét và nằm trọn vẹn trên phần hi của cá.
• Budo Goromo Koi hay Sumi Goromo Koi: Mảng đen của chấm màu nằm trên phần đỏ hi của cá Koi cũng hơi tràn ra phần nền trắng shiroji. Vẩy màu xanh Indigo của Ai Goromo được thay thế bằng vẩy màu đen Sumi. Mảng hi màu đỏ bầm của nó có thể giống như màu của nho chín. Loài Budo Goromo là một biến thể của Sumi Goromo và tên Budo trong tiếng Nhật có nghĩa là nho.

• Goromo Sanke là kết quả của sự lai tạo giữa một con Ai Goromo và một con cá Koi Sanke. Vì vậy nó có kiểu vảy mạng trên phần hi và sumi đen rải rác trên cơ thể. Màu đỏ của Goromo Sanke sáng hơn một chút so với Goromo Showa bởi vì dòng cá koi Taisho Sanke, là bố mẹ của Sanke, có nền trắng và tỷ lệ màu đen thấp hơn.
• Goromo Showa là kết quả của việc lai tạo giữa một con Ai Goromo và một con cá koi Showa, trong đó hi vẫn có mô hình vảy mạng. Tuy nhiên, màu đỏ hi của Goromo Showa có sắc thái giống như rỉ sét và màu chủ đạo của giống này là màu đen.

Ngoài các loại chính đã đề cập, cá koi Goromo còn có một dạng màu da nền như có bóng mờ sẫm trên nền Shiroji trắng, được gọi là Kage Goromo. Đây là một loài cực kỳ hiếm và chỉ xuất hiện ngẫu nhiên, không thể được tạo ra bằng cách lai tạo.

Cá Koi Ginrin

Cá Koi Ginrin là loại cá Koi có vảy kim cương phủ khắp cơ thể. Nó khác với các loại cá Koi kim loại và bạch kim bởi vảy trên thân chúng tạo ra ánh sáng lấp lánh khi phản chiếu dưới ánh sáng. Nhiều người chơi cá đã yêu thích những chú cá Koi Ginrin nhỏ bé nhưng rực rỡ với lớp vảy óng ánh diệu kỳ này.

Đầu thế kỷ 20, nghệ nhân lai tạo cá tài hoa Eizaburo Hoshino đã khéo léo lai tạo và tạo ra dòng cá Koi Ginrin. Theo truyền thuyết, ông đã sử dụng một con cá Koi Magoi có vảy lấp lánh đẹp mắt để làm nền tảng cho quá trình lai tạo giống cá Koi Ginrin. Nghiên cứu gần đây cho thấy lớp vảy này có chứa nhiễm sắc thể guanine đặc biệt tạo nên hiệu ứng óng ánh.

Các nhà lai tạo ở Nhật Bản đã phải dành rất nhiều thời gian để tiến hành các nghiên cứu liên tục tại hai tỉnh Hiroshima và Niigata. Đến những năm 1950, các nhà lai tạo đã thành công trong việc lai tạo ra các giống cá Koi Ginrin sau nhiều nỗ lực và công sức đầu tư. Sau đó chúng đã được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau.

Các chú cá Koi Ginrin có hiệu ứng lấp lánh mạnh nhất trên cơ thể và được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, khi chúng già đi, lớp vảy này cũng không còn sáng lấp lánh như trước.

Cá Koi Ginrin được xếp vào hàng loại cá có giá trị về mặt thẩm mỹ và chất lượng cao, ngang tầm với các giống cá Koi khác như Koi Kohaku, Koi Taisho, Koi Showa Sanshoku và Koi Kikarimon.

Phân loại cá Koi Ginrin

Các dòng cá Koi Ginrin được phân loại như sau:

• Dòng Koi Diamond Ginrin: có vẻ ngoài giống như vết nứt thủy tinh, với các đường vây xung quanh giống như một chiếc quạt. Đây là loại cá phổ biến nhất và có khả năng tỏa sáng rực rỡ, thu hút sự chú ý của người nhìn.
• Dòng Koi Beta Ginrin: có bộ vảy giống như một tấm gương kiêu sa và sang trọng. Chúng thuộc vào hàng rất hiếm.
• Dòng Koi Pearl Ginrin: có vẻ ngoài đẹp như một viên ngọc, với lớp trầm tích nổi bật ở phần trung tâm của vảy. Dòng cá này không còn phổ biến như trước nhưng vẫn được nhiều người yêu thích.
• Dòng Koi Kado Ginrin: có viền ngoài rực rỡ thay vì lớp vảy phủ đầy cơ thể. Đây là loại cá được nhiều người nuôi ưa chuộng.

Lựa chọn Koi Ginrin đẹp

Khi chọn mua cá Koi Ginrin, người nuôi cần lưu ý các đặc điểm sau:

• Tỉ lệ cơ thể của cá phải cân đối, thân hình chuẩn, các bộ phận trên thân cá như vây, đuôi hay phần mang phải nguyên vẹn.
• Dáng bơi của cá phải thể hiện tính uyển chuyển, nhanh nhẹn và khỏe khoắn. Có thể thử phản ứng của cá khi bơi để xem chúng có nhanh không, có lờ đờ hay không. Một chú cá đẹp cần phải có dáng bơi như tàu ngầm, nhanh và khỏe.
• Lớp vảy trên thân cá phải được sắp xếp theo trật tự nhất định, không bị đảo lộn hay khớp. Lý tưởng nhất là khi lớp vảy bắt đầu từ phần gốc vai hoặc phần đầu, kéo dài xuống đến đuôi.
• Một chú cá Koi Ginrin được coi là tiêu chuẩn khi có tối thiểu 2 hàng vây. Và sẽ tốt hơn nữa nếu chúng có 3 hàng vây trở lên. Bố cục vây phân bố trên thân cá phải đồng đều, hài hòa và đối xứng. Nếu vây được sắp xếp lộn xộn, không có bố cục thì chúng không được đánh giá là đẹp.
• Chất lượng vảy cũng là một trong những tiêu chí đánh giá cá Koi Ginrin. Vảy cá phải có sự lấp lánh và tạo ra hiệu ứng đẹp mắt.

Cá Koi Goshiki 

Cá Koi Goshiki là kết quả thành công của việc lai tạo hai giống cá Koi phổ biến là Asagi và Kohaku. Tên Goshiki trong tiếng Nhật có nghĩa là ngũ sắc, bao gồm màu đỏ, đen, trắng (giống Sanke) và xám, xanh (giống Asagi). Tên này mô tả khá chính xác về một giống cá chép Nhật Bản có màu sắc phong phú và đa dạng như cá Koi Goshiki. 

Cá Koi Goshiki mang những màu sắc đặc trưng bao gồm đỏ (thuộc hành Hỏa), trắng (thuộc hành Kim), và đen (thuộc hành Thủy), đồng thời còn có màu đỏ tương sinh với mệnh Thổ (do Hỏa sinh Thổ), màu đen tương sinh mệnh Mộc (do Thủy sinh Mộc). Vì vậy, loài cá này phù hợp với tất cả những người thuộc các cung mệnh khác nhau. Theo quan niệm phong thủy, cá Koi Goshiki sẽ mang đến nhiều may mắn về tài lộc, tình cảm và sức khỏe cho chủ nhân và người thân trong gia đình.

Giống cá Koi Goshiki đã được lai tạo nhiều lần để tăng mức độ màu Ai trên các Vệt màu Hi (Ai là các chấm đen trên mình cá giống Asagi, không phải vệt đen sumi). Kết quả của quá trình lai tạo này là cá Koi Goshiki được thừa hưởng phần vẩy rõ nét trên lưng giống như Asagi. Tuy nhiên vảy của Goshiki có màu đậm hơn so với vảy Asagi.

Goshiki thừa hưởng những nét đẹp của cả hai giống cá koi Kohaku và Asagi vì nó là sự kết hợp giữa hai giống này. Có thể nói cá koi Goshiki giống như một con Kohaku với lớp vảy caro màu đen ấn tượng trên lưng làm nổi bật những mảng màu đỏ (Hi) vốn có của giống Kohaku. Tuy nhiên, khi cá koi Goshiki còn nhỏ (Tosai), chúng chưa đẹp và cần phải đạt độ tuổi ít nhất là 2 tuổi.

Cá Koi Goshiki có thể dễ dàng phân biệt nhờ vào các mảng màu đỏ (hi) lớn trên cơ thể của chúng, kèm theo là ô mắt lưới màu đen kéo dài từ vai xuống thân. Màu đen trên thân cá Koi Goshiki không giống như những vệt đen sumi của các giống cá khác như Koi Sanke, Koi Showa hay Koi Utsuri, mà thực chất đó là những vảy màu xám đen rõ nét trên thân cá. 

Phần đầu của Goshiki không chỉ gồm màu trắng và đỏ như Kohaku hoặc Sanke mà còn có thể bao gồm cả mảng đen. Mảng màu đỏ (hi) trên phần đầu của Goshiki sắc sảo và không bao giờ tràn xuống miệng cá.

Các vùng màu đỏ (hi) trên thân cá Koi Goshiki được tạo thành bởi các mảng lớn, tương tự như Kohaku. Điểm đặc biệt của Goshiki là các chấm đen (Ai) thường chỉ xuất hiện trên nền trắng shiroji, không nằm trên các vùng đỏ này. Tuy nhiên, đôi khi có thể thấy các chấm đen nhạt trên mảng đỏ hi hơn so với nền trắng shiroji.

Các chấm đen Ai trên thân cá koi Goshiki có thể đậm hoặc nhạt, nhưng tối thiểu các vảy trắng shiroji phải có sự chênh lệch màu sáng tối trên gờ vảy. Ngoài ra, trên nền trắng shiroji của Goshiki còn có viền mờ ngăn cách các vảy. Nếu chấm đen Ai quá mờ nhạt hoặc không có, thì không thể coi đó là một con cá koi Goshiki.

Các vây của cá Koi Goshiki thường có màu sáng tối giống với nền trắng shiroji và chấm đen Ai, khác với kohaku có phần vây chỉ có màu trắng tuyết.

Phân loại cá Koi Goshiki

Cá Koi Goshiki được chia thành các dòng:

Dòng 1: Cá Koi Goshiki có nhiều đặc điểm giống với cá Koi Asagi, như là có vảy Ai màu xanh da trời trên toàn thân, bao gồm cả ở vùng hi và shiroji. Ai được phân bố đều trên toàn thân, trong khi hi rất nổi bật và đậm.

Dòng 2: Sau khi được chọn lọc, cá Koi Goshiki chỉ có vảy Ai và Shiroji, và có nhiều đặc điểm giống với cá Koi Kohaku, do đó dấu hi trên thân rất đậm. Ai chỉ xuất hiện trên vùng Shiroji.

Dòng 3: Cá Koi Goshiki đã được lai tạo với cá Koi Hajiro, vì vậy vây ngực của chúng có Motoguro (màu đen), một đặc điểm của cá Koi Hajiro.

Cá Koi Hikarimuji

Cá Koi Hikarimuji là một dòng cá chép Nhật đặc biệt, chỉ có duy nhất một màu trên toàn thân. Thường thì các loại cá chép Nhật có ít nhất hai màu trở lên, thậm chí con lai của Kohaku và Asagi – loài cá Koi Goshiki có tới năm màu: đỏ, đen, trắng, xanh và xám. Tuy nhiên, cá Koi Hikarimuji không hề đơn điệu vì lớp ánh kim loại bắt mắt trên thân thể của nó.

Giống như các loài cá Koi khác, cá Koi Hikarimuji cũng được phân làm nhiều loại dựa vào màu sắc của chúng. Hiện tại, cá Koi Hikarimuji có một số màu sắc phổ biến là: trắng, đèn, cam, vàng, đỏ và xám bạc.

Một số dòng cá Koi Hikarimuji điển hình

Cá koi Platinum Ogon

Platinum Ogon là loại koi có màu trắng bạc tinh khiết trải dài từ thân đến hệ thống vây, không có bất kỳ vết màu nào, tạo nên sự thuần khiết và được yêu thích. Chúng cũng được sử dụng để lai tạo với các loại koi khác như Yamato Nishiki để tạo ra ánh kim bạc phủ lên thân, tăng thêm vẻ đẹp cho chúng. Khi Platinum Ogon di chuyển trong nước xanh, người xem sẽ thấy rất thú vị, như đang nhìn thấy một “thỏi bạc” di động đang bơi trên mặt nước.

Cá koi Yamabuki Ogon

Yamabuki Ogon là một loại cá koi có màu vàng tươi sáng, khác với màu vàng chanh của Lemon Hariwake. Vây lưng, ngực và đuôi của Yamabuki Ogon có một phần màu trắng tuyết, tạo nên sự nổi bật cho thân mình cá màu vàng. Mặc dù có màu trắng trên vây nhưng Yamabuki Ogon vẫn được coi là một trong những loại cá Koi kim loại đơn sắc Hikarimuji và không bị loại bỏ.

Cá koi Orenji Ogon

Một giống koi đơn giản chỉ có một màu cam rực rỡ và toàn thân lấp lánh được gọi là Orenji Ogon. Vây đuôi và vây lưng của chúng có một chút màu trắng tuyết giống như Yamabuki Ogon nhưng vây ngực của Orenji Ogon chỉ có màu cam không hề có pha trộn màu trắng.

Cá koi Hi Ogon

Để tránh nhầm lẫn, không nên nhầm loại này với Orenji Ogon vì màu đỏ của chúng là màu đỏ đậm hơn, đặc biệt là phần đầu cá có màu đỏ ớt rất ấn tượng. Vây lưng, đuôi và ngực của cá koi Hi Ogon được phủ bởi màu đỏ tươi tụ thành hình bông và tỏa ra thành các tia, trong khi màu trắng bao quanh ngoài của vây.

Cá koi Mukashi Ogon và Nezu Ogon 

Mukashi Ogon là loại koi có hai màu sắc chính là xám bạc và đen thuần. Tuy nhiên cả hai vẫn có một chút màu trắng ở phần đầu, sống lưng và vây, không phải là loại koi đen toàn thân như Karasugoi. Điểm đặc biệt của Mukashi Ogon là phần cuối của vây lưng đến vây đuôi và mũi của chúng có màu vàng nhạt.

Cá koi Kawarimono

Cá Koi Kawarimono là một nhóm cá Koi Nhật được phát triển từ những dòng Koi Kohaku, Sanke,… nhưng chỉ có một màu sắc và không có hiệu ứng ánh kim. Ngoài tên Kawarimono, chúng còn được gọi là Kawarigoi. Kawarimono chỉ là tên gọi chung cho một nhóm cá Koi được lai tạo từ các nhóm cá Koi khác. Thông thường, các cá Koi Nhật được chia thành ba nhóm là cá Koi đơn sắc (Single-colored Koi), cá Koi màu đen tạp (Black Koi Breeds) và cá Koi Kawarimono.

Cá koi Kawarimono được phiên âm theo Tiếng Nhật là Kah-Wa-Ree-Moe-No. 

Trong nhóm Kawarimono, dòng single-colored bao gồm các giống Benigoi, Shiro Muji, Kigoi, Magoi, Chagoi, Soragoi và Ochiba Shigure koi.

Dòng thứ hai của Kawarimono là black koi breeds với các giống như Karasu, Matsukawabake và Kumonryu. Điểm mạnh của dòng black koi breeds là màu đen nổi bật, phù hợp với những người yêu thích koi đen hơn là các loại koi màu sắc nhiều.

Dòng koi Kawarimono thứ ba bao gồm các loại koi lai không thuộc vào nhóm nào, bao gồm Matsuba koi và Midorigoi.

Một số loại cá koi Kawarimono

Kawarimono là một nhóm các giống koi lai không được phân loại vào bất kỳ nhóm nào. Vì vậy chúng không có đặc điểm nhận diện như các dòng Koi cơ bản như Kohaku, Showa, Utsuri, Sanke,…

• Karasugoi là một loại cá chép Nhật toàn thân đen, bao gồm đầu, vây bơi và đuôi, không có màu sắc nào khác trên cơ thể. Màu đen tuyền của Karasugoi tạo nên sự tương phản hoàn toàn với màu trắng tuyết của cá koi Platinum Ogon.
• Cá koi Hajiro cũng là loại cá toàn thân đen từ đầu đến phần cuối lưng, chỉ có vây và đuôi là màu trắng. Tuy nhiên, viền trắng chỉ xuất hiện bên ngoài của vây, còn phía bên trong vẫn là màu đen.
• Hageshiro koi có thân màu đen phủ kín từ vai xuống đuôi, tuy nhiên phần đầu và các vây lại có màu trắng tuyết hoặc màu trắng ngà.
• Cá koi Yotsushiro cũng có thân màu đen giống ba loại koi trên, nhưng phần đầu của chúng lại có màu trắng, còn vây thì có hoa văn đen sumi kèm theo bông đen.
• Kumonryu là loại cá chép Doitsu có hai màu trắng và đen, với hoa văn giống cá voi sát thủ (killer whale). Khi nhìn chúng bơi trong nước, ta có thể tưởng tượng chúng giống như một con cá voi nhỏ đang bơi dưới đại dương
• Matsukawabake là một giống cá koi bao gồm hai màu đen và trắng, với điểm thu hút là sumi trên cơ thể chúng biến thành những chấm đen tròn nhỏ giống như giống koi Kanoko. Nếu Kanoko koi được miêu tả là phiên bản chấm đỏ, thì Matsukawabake lại được miêu tả là phiên bản chấm đen đặc trưng trên nền trắng shiroji.
• Kikokuryu là một loại cá koi da trơn có ánh kim độc đáo và được phân loại vào nhóm koi Kawarimono. Kikokuryu có thể có hai hoặc ba màu, nhưng phổ biến nhất là koi ba màu đen – trắng – đỏ. Kikokuryu có thể được miêu tả như là một con Kumonryu với hoa văn màu đỏ (beni) và ánh kim.
• Goshiki koi là một giống koi lai được tạo từ Kohaku và Asagi, với vảy xanh đen nổi bật từ vai đến đuôi. “Goshiki” có nghĩa là “năm màu” trong tiếng Nhật, và năm màu của Goshiki koi bao gồm đỏ, đen, trắng (tương tự như Sanke) cùng xám và xanh (tương tự như Asagi). Trong khi còn non tuổi, Goshiki koi có màu sắc khá mờ nhạt và thường được coi là không đẹp.
• Ochiba Shigure: Là một loại koi lai giữa Chagoi và Kohaku hoặc Asagi, có vảy lưới màu xám mờ mờ, không có màu xanh đen như Asagi. Chúng có từ hai đến ba màu là vàng, đỏ hoặc đen. Dạng Doitsu của Ochiba Shigure không được ưa chuộng vì màu sắc của chúng bị cho là “lỗi thời”.

Nói chung, Kawarimono không phải là tên của một giống koi cụ thể mà là nhóm các loại koi lai từ nhiều giống khác nhau. Vì vậy, không cần gọi chúng là “cá koi awarimono” mà có thể sử dụng tên riêng của từng loại, như Goshiki hay Ochiba Shigure koi…

Cá Koi Bướm

Cá koi Bướm là một loài cá cảnh đẹp có nguồn gốc từ Nhật Bản, tuy nhiên, nguồn gốc chính xác của chúng vẫn là một bí mật đối với các nhà khoa học. Mặc dù nhiều tin đồn cho rằng chúng có thể xuất hiện đầu tiên tại Indonesia. Cá koi bướm có tên khoa học là Cyprinus carpio Assorted Butterfly Koi, được tạo ra bằng cách lai giữa loài cá chép có gen vây dài và cá koi có nhiều màu sắc sặc sỡ.

Cá chép Koi bướm có nét đẹp quyến rũ, dáng vẻ nhẹ nhàng và mềm mại, khi bơi toát lên được sự uyển chuyển. Điểm nổi bật nhất của chúng là những chiếc vây và đuôi dài thướt tha. Tỉ lệ vây và đuôi của chúng tỉ lệ thuận với quá trình phát triển, càng lớn thì vây càng dài. Tỉ lệ vây đuôi của cá chép Bướm là 1:3, cao hơn so với các loài cá thông thường. Vây của chúng lướt nhanh trong nước tương tự như những cánh bướm tinh tế. Đó cũng là lý do tại sao loài cá này được yêu thích trong thế giới cá cảnh.

Để phân biệt koi Bướm với các loài cá koi khác, người ta sẽ dựa vào các đặc điểm của chúng như: vây, râu, đuôi và màu sắc.

• Vây của koi bướm được tạo thành từ nhiều tia sụn dẫn ra ngoài để giúp cá bơi một cách linh hoạt và vô cùng đẹp mắt.
• Dáng bơi của chúng uyển chuyển, mềm mại và thướt tha, khác biệt với các loài cá koi khác. Sự phát triển của koi Bướm tỉ lệ thuận với tỉ lệ vây và đuôi, khi chúng càng lớn thì vây và đuôi càng dài. Chính vì sự thướt tha, xinh xắn, và uyển chuyển khi lướt trong nước, koi Bướm được nhiều người chơi cá cảnh yêu thích.
• Râu của các loại cá koi Bướm rất đều, đẹp và dài, đồng thời rất cứng, đây là một trong những đặc điểm nổi bật giúp tăng tính thẩm mỹ của chúng. 
• Đối với đuôi cá koi Bướm, cũng giống như với vây, chúng có một chiếc đuôi dài và mềm mại. Đây là một yếu tố quan trọng làm nên sự nổi bật và hấp dẫn của loài cá này đối với người chơi cá cảnh. Nếu đuôi của koi Bướm càng dài và óng ả, giá trị của chúng càng được đánh giá cao.
• Màu sắc của koi Bướm là điểm khác biệt so với các loài cá khác, đặc biệt là trong dòng cá koi. Các con koi Bướm thường không có màu sắc đơn điệu, thay vào đó, chúng thường có một sự phối trộn hài hòa của nhiều màu sắc khác nhau như trắng, cam, vàng,…

Như vậy, qua bài viết này bạn đã hiểu thêm ý nghĩa của từng loại cá Koi và có thể thấy được sự đa dạng và phong phú của loài cá này. Để biết thêm nhiều thông tin thú vị hơn nữa hãy theo dõi Koi Xinh bạn nhé!