- Dịch: Huyền Nguyễn
Ao cá là một môi trường năng động, trong đó nắng, gió, mưa và thảm thực vật đều ảnh hưởng đến chất lượng nước. Chất lượng nước ao là yếu tố chính quyết định việc cá có phát triển mạnh hay không. Cá Vàng là loài cá cứng cáp nhất trong các loài cá ao và sẽ chịu được một số điều kiện ao có nhiều tảo và bùn nhất định. Tuy nhiên, một môi trường ao chật chội có thể gây căng thẳng cho cá do mức nitrat tăng.
Để giữ cho cá hạnh phúc và phát triển mạnh trong ao, điều quan trọng là bạn phải hiểu hành vi của chúng vào các thời điểm khác nhau trong năm. Bạn cần biết đâu là hành vi bình thường và đâu là phản ứng khi cá đối mặt với căng thẳng hoặc sự thay đổi.
Mật độ cá quá đông đúc, nước ao thiếu oxy, được cho ăn quá nhiều và ăn thức ăn có hàm lượng dinh dưỡng thấp, là những yếu tố gây căng thẳng có thể khiến cá tụ tập lại với nhau dưới đáy ao. Trong bài viết này, chúng tôi tìm hiểu bốn yếu tố ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cá.
Các yếu tố dẫn đến thay đổi hành vi ở cá
Ăn thực phẩm kém chất lượng, thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết
Cá có nhu cầu dinh dưỡng cụ thể để tăng trưởng tốt và phát triển xương. Cá sẽ sớm nhận ra thức ăn kém chất lượng và bỏ ăn một phần hoặc không ăn trong thời gian cho ăn. Thức ăn lãng phí sẽ chìm xuống đáy ao và bị phân hủy. Oxy trong nước khi đó được sử dụng trong quá trình phân hủy lượng thức ăn thừa. Các khí độc hại như amoniac sau đó được giải phóng vào nước. Loại khí độc này dẫn đến căng thẳng ở cá, trong các tình huống không được kiểm soát, cá có thể sẽ chết. Cho cá ăn thức ăn mà chúng yêu thích với số lượng phù hợp sẽ giúp cá vui vẻ và nước ao luôn trong lành.
Sự thay đổi về chất lượng nước ao
Chất lượng của nước ao (không phải độ trong của nước) có ảnh hưởng lớn đến việc cá Koi và cá Vàng sẽ phát triển tốt như thế nào trong môi trường ao. Sức khỏe của cá liên quan trực tiếp đến sự cân bằng của độ pH, oxy hòa tan, amoniac, nitrit và nitrat. Những thông số này cần được kiểm soát cẩn thận – độ cứng của nước cũng có thể có ảnh hưởng. Bất kỳ sự thay đổi nhanh chóng nào cũng sẽ dẫn đến căng thẳng. Ví dụ, cá thở hổn hển là dấu hiệu cho thấy nước thiếu ôxy.
Khí amoniac, nitrit và nitrat rất độc đối với cá nếu chúng tích tụ trong ao. Cá bài tiết amoniac như một sản phẩm của quá trình trao đổi chất. Quá trình hô hấp của cá sử dụng hết oxy và vi khuẩn nitrat hóa sử dụng oxy để chuyển hóa amoniac từ chất thải của cá. Nếu mức oxy quá thấp, quá trình giải độc sẽ chậm lại. Kết quả là amoniac tích tụ trong nước. Nồng độ oxy hòa tan có thể được duy trì bằng cách giảm số lượng cá và lắp đặt đài phun nước, suối hoặc tia nước để làm thoáng nước.
Sự trao đổi chất của cá nhạy cảm với sự thay đổi về độ pH. Độ pH lý tưởng cho ao là từ 6,8 đến 8,0. Bạn nên kiểm tra độ pH của nước ít nhất một lần một tuần.
Động vật ăn thịt
Cá có thể bị đe dọa bởi một con diệc ghé thăm. Nếu một kẻ săn mồi ghé thăm ao vào sáng sớm hoặc lúc chạng vạng, bạn có thể không nhận thức được mối đe dọa đối với cá và do đó, không hiểu tại sao cá lại tụ tập dưới đáy ao. Việc lắp đặt các thiết bị ngăn chặn như lưới ao sẽ làm cho ao cá kém hấp dẫn hơn đối với những kẻ săn mồi. Bạn càng sớm xác định được và ngăn chặn những kẻ săn mồi tấn công hoặc đe dọa cá, cá của bạn sẽ sớm trở lại bình thường.
Nhiệt độ nước ao
Cá Koi không thích sự thay đổi nhanh chóng. Ví dụ, nhiệt độ nước giảm đột ngột có thể khiến chúng bị căng thẳng. Mùa hè ẩm ướt, lạnh giá có thể khiến nước ao lạnh đi dẫn đến cá ngủ đông một phần hoặc có những thay đổi hành vi khác, chẳng hạn như cá lượn lờ dưới đáy ao nơi nước ấm hơn, bỏ ăn hoặc cọ xát vào thành ao.
Oxy hòa tan trong nước. Nhiệt độ của nước quyết định lượng oxy hòa tan. Nhiệt độ càng ấm, lượng oxy càng giảm.
Khi thấy cá Koi nhảy ra khỏi mặt nước hoặc di chuyển rất nhanh, đó là dấu hiệu của sự thiếu oxy trong nước. Mùa hè nóng nực sẽ khiến nhiệt độ nước tăng lên và lượng oxy giảm xuống. Bạn hãy lắp đặt đài phun nước, dòng suối nhân tạo hoặc trồng các loại cây cung cấp oxy để duy trì lượng oxy vừa đủ.
Cá Koi và cá Vàng hoạt động nhiều hơn khi thời tiết ấm áp, vì vậy hãy để cá phát huy tối đa tính cách sôi nổi của chúng bằng cách giảm căng thẳng càng nhiều càng tốt.