- Dịch: Huyền Nguyễn
1. Nếu bạn đang chọn cá Koi, điều đầu tiên bạn cần làm là tìm một nhà bán lẻ biết một số điều về loài cá mà họ đang bán cho bạn. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy loài cá bạn cần mua tại một đại lý cá Koi chuyên nghiệp mặc dù một số Trung tâm Thủy sinh cũng sẽ có nhân viên có hiểu biết về cá Koi mà họ đang bán. Cách tốt nhất để bắt đầu đi mua cá là hỏi một vài câu hỏi về nguồn gốc của cá Koi họ bán và những thủ tục kiểm dịch mà họ sử dụng khi nhập cá mới về. Tốt nhất, họ cần có các cơ sở kiểm dịch trong một tòa nhà tách biệt với khu vực bán hàng và sẽ có khả năng tăng nhiệt độ môi trường nuôi cá từ khoảng 15 độ đến 23 độ và giữ cá ở đó trong ba tuần. Điều này được gọi là chu trình nhiệt và nên được thực hiện ít nhất một lần, và tốt nhất là hai lần, đối với bất kỳ lô cá mới nào mà họ nhập trước khi bán ra thị trường. Tất nhiên, không phải cửa hàng nào cũng có đủ điều kiện để làm điều này và có thể họ cảm thấy rằng vì họ chưa từng gặp bất kỳ vấn đề nào trước đây nên họ khó có thể làm như vậy trong tương lai. Nếu đúng như vậy thì người bán và bạn phải hiểu và chấp nhận những rủi ro liên quan đến việc không kiểm dịch. Kiểm dịch không chỉ ngăn chặn sự lây lan mà nếu được thực hiện đúng cách, các vấn đề về ký sinh trùng và vi khuẩn phổ biến cũng có thể được phát hiện.
2. Khi bạn bước vào đại lý mà bạn đã chọn, hãy xem tất cả các bể bán hàng. Những gì bạn đang tìm kiếm là những con cá tốt. Làm thế nào để bạn phát hiện ra một con cá Koi có khỏe mạnh hay không? Một con cá Koi khỏe mạnh là một con cá Koi tươi sáng và lanh lợi, bơi xung quanh ao và có vẻ chú ý đến môi trường nó sống và bạn (người đang quan sát chúng). Những gì bạn không nên mua là những con cá bơi để vây chạm sàn ao, điều này có nghĩa là chúng đang đuối hoặc đặc biệt căng thẳng. Đứng vài phút để quan sát cá khi chúng lượn quanh ao. Đôi khi cá sẽ cọ mình vào đáy ao. Đây là hành vi bình thường đối với cá bị ngứa, bởi thỉnh thoảng chúng ta cũng phải gãi! Nhưng nếu một con cá Koi liên tục làm như vậy thì có thể thấy rằng có vấn đề về ký sinh trùng trong ao. Đảm bảo rằng cá trong bể không có bất kỳ lỗ hoặc vết loét nào vì điều này có thể cho thấy có vấn đề về vi khuẩn trong ao. Vảy nổi lên hoặc vỡ ra một cách kỳ lạ không phải là vấn đề và đôi khi có thể xảy ra với những con cá hung dữ, nhưng đây vẫn có thể là biểu hiện của các vấn đề khác. Đừng mua một con cá có sức khỏe kém.
3. Như vậy bạn đã nắm được sức khỏe của cá mà bạn đang xem và phát hiện ra những con mà bạn thích. Trước khi bạn mua, hãy suy nghĩ xem hồ của bạn có phù hợp với cá Koi mà bạn đang xem hay không. Cá nhỏ không phải lúc nào cũng phù hợp để nuôi chung với cá lớn vì cá Koi lớn sẽ ăn bất cứ thứ gì chúng cho được vào miệng, ngay cả khi đó là một con cá Koi khác! Hoặc có thể con cá bạn đã tìm thấy là một con quá to nhưng nó sẽ quá lớn so với ao của bạn? Bạn cần xem xét áp lực tăng thêm mà một con cá lớn sẽ gây ra cho bộ lọc của bạn, liệu nó có thể chống chịu được không? Nếu ao của bạn đang nuôi một số lượng cá phù hợp thì một con cá đặc biệt lớn có thể dẫn đến mật độ cá đông đúc quá mức, các vấn đề về chất lượng nước và các vấn đề về sức khỏe cá. Đừng mua quá nhiều cá vì điều này sẽ dẫn đến những vấn đề tương tự.
4. Nguyên tắc đầu tiên khi mua một con cá Koi mới là hãy mua một con mà bạn thích! Nếu bạn đang đi du lịch với một người bạn thì sở thích của họ có thể khác với bạn, hãy nhớ rằng, bạn là người phải nuôi nấng loài cá này trong ao của bạn, đừng để bị thuyết phục bởi những người bạn tốt bụng hoặc nhân viên bán hàng và mua thứ gì đó mà bạn sẽ không hài lòng.
5. Đừng quyết định mua cho đến khi bạn nhìn thấy con cá cận cảnh trong bể cá. Điều này sẽ giúp bạn có cơ hội nhìn kỹ chúng và có cơ hội phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu bất thường hoặc bệnh tật nào. Cá Koi nổi tiếng với các dị tật di truyền và đôi khi chúng có thể khá khó phát hiện, ngay cả đối với nhà lai tạo hoặc đại lý. Trên Showa và Shiro Utsuri, các bệnh cá xung quanh đầu và mặt khá phổ biến. Miễn là bạn nhận thức được vấn đề và chắc chắn nó không gây ra bất kỳ vấn đề nào cho cá, thì một khiếm khuyết nhỏ cũng không sao, tất nhiên trừ khi bạn đang có kế hoạch trưng bày cá Koi của mình. Kiểm tra xem Koi có đủ vây và hai mắt không, điều này có vẻ hiển nhiên nhưng đối với một số loài cá rất đắt tiền, sẽ rất đáng tiếc khi bạn đã thả cá vào bể trưng bày rồi mới phát hiện nó bị mất một mắt hoặc vây hậu môn! Một mẹo hay là bạn nên yêu cầu người bán cho cá vào túi nhựa và cầm túi lên để bạn có thể nhìn thấy toàn bộ con cá và kích thước của nó.
6. Hãy quan sát kỹ con cá. Nếu bạn đang muốn mua cá có chất lượng cao hoặc cá Koi chất lượng thì hãy xem xét hình dạng cơ thể, chất lượng da, màu sắc và hoa văn. Hình dạng cơ thể nên là hình dạng cá fusiform cổ điển, rộng hơn ở vai và thuôn nhẹ về phía đầu và đuôi. Cá Koi cái phát triển trứng một cách tự nhiên từ khi chúng đạt khoảng ba tuổi và điều này khiến chúng có một chút bụng, đây là một hiện tượng tự nhiên nhưng chủ sở hữu thường không mong muốn chúng xuất hiện. Trên hai tuổi, cá Koi đực có thể hơi gầy so với cá cái, tuy nhiên, cá có kích thước nhỏ hơn tại các buổi triển lãm cũng không thành vấn đề, chúng có thể có kích thước đồng đều hơn khi lớn lên. Nhìn vào ống đuôi và cố gắng đừng chọn con cá có ống hẹp không cân xứng so với phần còn lại của cơ thể.
7. Chất lượng da rất khó giải thích nhưng da phải có màu sáng khỏe mạnh và trên những con cá lớn hơn, có thể nhìn thấy rõ Fukurin (da giữa các vảy). Màu sắc da phải tươi sáng và không bị trôi với các cạnh rõ trên vảy. Nếu bạn đang chọn mua một con cá để mang đến một buổi biểu diễn, bạn nên chọn một con cá trưởng thành hơn có màu sắc đã phát triển đầy đủ, đặc biệt là sumi (đen). Nếu bạn đang chọn mua một con cá Koi để bạn có thể xem nó phát triển theo thời gian, thì bạn có thể chọn một con cá Koi chưa phát triển hoàn thiện. Khi mua cá trưng bày, họa tiết trên cá nên cân đối và dẫn mắt cá từ mũi đến đuôi cá. Lý tưởng nhất là một con Showa phải có cả ba màu trên mặt nhưng một con Sanke không nên có màu đen trên đầu. Mặc dù vậy, luôn có những trường hợp ngoại lệ đối với những quy tắc này ở các chú cá xuất hiện trong các buổi triển lãm và bạn có thể thấy rằng cá Koi thực sự thu hút bạn sẽ phá vỡ mọi quy tắc và trông vẫn đẹp!
9. Phát triển mối quan hệ với đại lý bán cá Koi. Hỏi người bán về lịch sử của cá, tuổi, giới tính, môi trường nuôi cá cho đến nay, giống bạn đã chọn và khả năng phát triển của cá theo thời gian. Cá có nguồn gốc từ đâu, nó ở đại lý bao lâu rồi? Tại thời điểm này, đại lý sẽ hỏi bạn về ao và bộ lọc của bạn và cách bạn định chăm sóc loài cá này. Họ nên chắc chắn rằng con cá mà họ sắp bán cho bạn sẽ phù hợp với điều kiện chăm nuôi của bạn để cá sẽ sống lâu và phát triển tốt. Người có hiểu biết thực sự là người dành thời gian để phát triển mối quan hệ tốt với bạn bè và người sẵn sàng đưa ra lời khuyên, hỗ trợ nếu bạn cần trong tương lai.
10. Bạn đã tìm thấy con cá lý tưởng của mình, nó đang ở trong tình trạng tuyệt vời và bạn đang rất muốn mua nó từ đại lý, điều này thật tuyệt! Sau đó, bạn được cung cấp thông tin về giá và có lẽ nó hơi đắt so với bạn nghĩ. Hãy suy nghĩ về điều gì đã dẫn bạn đến thời điểm này. Bạn đã chọn đại lý này vì họ đã dành thời gian, tiền bạc để đảm bảo rằng những con cá bạn mua là phát triển tốt và khỏe mạnh (không phải tất cả các đại lý đều làm như vậy và cá họ bán có thể rẻ hơn vì điều này). Bạn đã bắt đầu phát triển mối quan hệ với đại lý này và sự giúp đỡ cũng như lời khuyên của họ có thể giúp bạn tiết kiệm hàng nghìn bảng Anh trong tương lai. Con cá bạn đã chọn là duy nhất, không có con nào giống hệt như vậy trên hành tinh và để đưa nó vào bể bán hàng của đại lý, nó đã được chọn từ hàng trăm nghìn con cá (có thể là từ hàng triệu con). Đó là một con cá đặc biệt và bạn nên dành thời gian để xem xét kỹ năng, thời gian và nỗ lực to lớn mà đại lý đã dành cho việc sản xuất, vận chuyển, cho ăn và chăm sóc nó, bây giờ trách nhiệm chăm sóc nó và cung cấp môi trường thích hợp để nó phát triển và sinh sôi là của bạn, hãy thật thoải mái!