- Nguồn: koikoimatsuda.jp
- Người dịch: Hoàng Yến
Phát hiện và chẩn đoán sớm bệnh ở cá Koi là việc vô cùng quan trọng. Chính vì thế hãy cùng Koi Xinh tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây.
Giới thiệu – Bệnh ở cá Koi
Người ta nói rằng nhiệt độ nước tối ưu để giữ cho Koi khỏe mạnh là 24 ~ 25 ℃.
Trong khi, nhiệt độ nước mà vi khuẩn liên quan đến Koi hoạt động và dễ dàng sinh sôi cũng là 24 ~ 25 ℃. Người ta coi các loại vi khuẩn khác nhau đang sống trong phạm vi nhiệt độ nước đó vào mỗi mùa.
Ký sinh trùng hoặc vi khuẩn được tìm thấy trong bất kỳ nước ao và bất kỳ loài cá nào, thường tồn tại chung hòa bình với Koi một cách vô hại cho đến khi nước ở điều kiện tốt.
Tuy nhiên, Koi nếu bị căng thẳng trong môi trường kém chất lượng sẽ làm giảm khả năng chống chọi với bệnh tật, dẫn đến nhiễm ký sinh trùng hoặc vi khuẩn bùng phát trong điều kiện xấu.
Việc bong tróc vảy do xử lý Koi không tốt hoặc bất kỳ vết thương nào do va chạm với các phần nhô ra đôi khi có thể dẫn đến bệnh nhiễm trùng phát triển do sự bám dính của vi khuẩn trên vết thương.
Kiểm tra các điểm để phát hiện Koi bị bệnh
Kiểm tra toàn bộ cá, đồng thời kiểm tra kỹ từng con ở những điểm sau.
Nếu có thể, hãy kiểm tra chi tiết từng thân cá mỗi ngày để phát hiện bất thường trong giai đoạn đầu.
Độ đục của nước liên quan như thế nào đến da cá?
Nước có màu xanh nhạt thuận lợi cho sức khỏe của Koi. Tuy nhiên, nước đục có độ đục cao hơn sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng đánh giá hoặc quan sát của Koi.
Nước xám, nâu hoặc bùn như vậy không thích hợp để nuôi cá Koi.
Các nguyên nhân có thể được tìm thấy là do thiếu khả năng lọc trong bể, tích tụ bùn, thiếu nước mới, thiếu oxy hòa tan, quá đông đúc, cho ăn quá nhiều, v.v.
Kiểm tra chất lượng nước một cách cẩn thận (pH, hàm lượng amoni, nitrit, v.v.)
Phân nhóm như thế nào?
Koi, tách biệt theo nhóm vào góc hoặc đáy ao, nổi gần mặt nước, hoặc tụ tập xung quanh ống đổ (đầu vào) hoặc cửa thoát nước..
Có thể là một bệnh do vi khuẩn gây ra.
Có con Koi nào bơi lạ không?
Cá Koi phải có điều gì đó bất thường, cọ xát vào tường hoặc đáy ao, thường xuyên đập lên trên bề mặt, va chạm vào tường, run rẩy toàn thân hoặc bơi một cách điên cuồng.
Nghi ngờ có ký sinh trùng.
Thèm ăn
Quan sát toàn bộ đàn Koi để kiểm tra xem có con nào ăn hay không.
Ngoài ra, hãy kiểm tra xem có thức ăn nào còn sót lại không.
Nhiệt độ nước giảm, thiếu oxy, tăng nồng độ amoni hoặc axit nitơ, nhiễm ký sinh trùng hoặc vi khuẩn, hoặc bệnh nội tạng có thể là nguyên nhân gây ra KHV.
Kiểm tra nước ao
Kiểm tra nước ao của Koi xem nó có nổi trên mặt nước hay không, có màu sắc bất thường, trong suốt hay không.
Rơi xuống, có chiều dài vài mm, chìm trong nước mà không cần thời gian tan chảy là bình thường.
Rơi nổi, rơi liên tục hoặc rơi sền sệt là không bình thường.
Hình dáng cơ thể như thế nào?
Theo dõi cẩn thận các triệu chứng như vây hoặc bụng bị tắc nghẽn, bất thường về màu sắc, khối u, vết loét, bề mặt cơ thể có mây bất thường, gầy, sưng, uốn cong, nhãn cầu bật lên, nhãn cầu trũng, rách hoặc tan chảy, vết thương bên ngoài, ký sinh trùng, bất thường hơi thở, sự hiện diện hoặc không có sự tăng cặn và trạng thái của nó, phần đính kèm, chỗ lồi lõm và sự phồng lên của nắp mang, v.v.
Khi nắp mang được mở ra, đôi khi có thể phát hiện được sự thay đổi về màu sắc.
Hãy kiểm tra nó rất cẩn thận.
Nuôi Koi ở bể ngoài trời
Một hồ nước trong vườn ngoài trời là bối cảnh tối ưu để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp và sự sang trọng của Nishikigoi.
Môi trường tối ưu cho koi là một hệ thống tuần hoàn có khả năng lọc tốt, cả cơ học và sinh học.
Các ao ngoài trời có thể được xây dựng bằng bê tông, sợi thủy tinh hoặc thậm chí là tấm vinyl.
Với sự phát triển và sẵn có của các hệ thống lọc sẵn sàng hiệu quả, bạn có thể tận hưởng việc nuôi cá koi trong bất kỳ khung cảnh nào, từ các khu vườn kiểu Nhật truyền thống đến các hồ hiện đại được thiết kế nghiêm ngặt để nuôi cá koi.
Nuôi cá koi trong bể cá
Giống như cá nhiệt đới, Nishikigoi có thể được nuôi trong nhà.
Sau đó, bạn có thể ở gần họ và bằng cách quan sát họ từ một bên, có thể đánh giá được một nét quyến rũ mới ở Nishikigoi.
Cá Koi có kích thước nhỏ là đặc biệt thích hợp để nuôi trong nhà, và nếu chúng trở nên quá lớn, chúng có thể được nuôi ngoài trời.
Koi nuôi trên Veranda
Nishikigoi cũng có thể được giữ trên hàng hiên.
Không gian rộng hơn nhiều so với không gian có sẵn trong nhà và cá Koi có thể phát triển lớn hơn nhiều.
Hồ cá được trang bị bộ lọc nên dù bạn không có sân vườn vẫn có thể nuôi cá Koi như đang nuôi chúng trong hồ.
Khám phá về một số bệnh ở cá Koi
Phát hiện sự bất thường của cá Koi
Nếu các triệu chứng sau được phát hiện, hãy kiểm tra các bệnh có thể xảy ra trong số các bệnh thủy sản giả định để kiểm tra xem chúng là dấu hiệu bệnh ban đầu hay bệnh giai đoạn cuối.
Kiểm tra cá có bất thường và bơi lội bất thường
Các hành vi bất thường được quan sát thấy khi bơi, khi có điều gì đó bất thường ảnh hưởng đến tình trạng thể chất của chúng.
Koi chỉ đứng cọ ở cửa ao
Bệnh lỗ, bệnh đốm trắng, nhiễm Myxobolus koi, Gyrodactylosis, Dactylogyrosis, Chilodonellosis, Bệnh đùn vảy, Ichthyobodosis, Bệnh Columnaris, Đái tháo đường, Apiosoma
Tập hợp xung quanh cửa xả
Chilodonellosis, Dactylogyrosis, Gyrodactylosis, Dropsy, Bệnh đốm trắng
Koi tách khỏi nhóm và ở yên trong một góc
Bệnh mang, bệnh Argulosis, bệnh đốm trắng, bệnh mang mới, bệnh Columnaris
Koi không ăn
Argulosis, Bệnh đùn vảy, Bệnh lỗ, Ichthyobodosis, Bệnh đốm trắng, Bệnh đám mây trắng, Chilodonellosis, Dactylogyrosis, Gyrodactylosis, Nhiễm Myxobolus koi, Bệnh Columnaris, Bệnh nấm đường ruột, Apiosoma
Koi bất động dưới đáy ao
Argulosis, Bệnh lỗ, nhiễm Myxobolus koi, Gyrodactylosis, Dactylogyrosis, Chilodonellosis, Trichodinosis, Ichthyobodosis
Nằm im trong ao
Ngủ nhiều, cảm lạnh thông thường
Không hoạt động và đứng yên
Argulosis, nhiễm Myxobolus koi, Chilodonellosis, Dactylogyrosis, Gyrodactylosis, Columinaris disease, Apiosoma, Dropsy, Bệnh đám mây trắng, Cảm lạnh thông thường, Sưng ruột
Nổi trên bề mặt nước
Argulosis ,, Bệnh đốm trắng, Myxobolus koi, Gyrodactylosis, Dactylogyrosis, Chilodonellosis, Trichodinosis, Ichthyobodosis, Columnaris disease, Dropsy, Apiosoma
Cọ xát với một vật thể
Bệnh đốm trắng, Nhiễm giun mỏ neo, Argulosis, Epistyliasis, Myxbolus koi, Gyrodactylosis, Chilodonellosis, Ichthyobodosis, Columnaris
Vây ngực và vây lưng lắc lư
Nhiễm giun mỏ neo
Bơi nhanh thất thường
pH giảm, Argulosis, nhiễm giun mỏ neo, bệnh đốm trắng
Bơi điên cuồng và không cân bằng
Bệnh đốm trắng, Bệnh bong bóng, Bệnh rụng lông, Bệnh Columnaris, Suy giảm độ pH, Rò rỉ điện
Nhảy lên bất thường trên bề mặt nước
Nhiễm giun mỏ neo
Cá Koi khỏe mạnh thường mở vây ngực khi ngủ, nhưng sẽ đóng chúng lại nếu có bất kỳ rối loạn nào với nó.
Kiểm tra bệnh khi Koi đã chết
Khi phát hiện cá Koi đã chết, hãy kiểm tra kỹ lưỡng mang, niêm mạc và hình dáng bên ngoài của nó. Sự đổi màu của mang sẽ xảy ra trong một giờ sau khi chết.
Do đó, việc kiểm tra không nên được thực hiện trên những con Koi đã chết mà là những con khác đang trên bờ vực chết.
Koi chết hàng loạt đột ngột
Thiếu oxy, chất độc, bệnh Columnaris, bệnh đốm đỏ
Một số loài cá chết mỗi ngày
Bệnh Columnaris, Bệnh mắt đục, Mốc nước, Ký sinh trùng hoặc vi khuẩn khác
Chết trong trạng thái điên cuồng
Bệnh Columnaris
Koi nổi trên mặt nước và chết
Bệnh Columnaris, nhiễm Myxobolus
Koi tập trung tại một cửa thoát nước và chết
Gyrodactylosis, Dactylogyrosis
Bề mặt cơ thể hơi đổi màu đỏ trước khi chết
Bệnh Columnaris
Những con to hơn và béo hơn sẽ chết trước
Thiếu oxy
Cách kiểm tra bệnh của từng con cá Koi
Mỗi bệnh cá đều có các triệu chứng khác nhau ở các giai đoạn đầu, giai đoạn giữa và giai đoạn cuối.
Tất nhiên, bệnh ở giai đoạn đầu rất dễ hồi phục, trong khi Koi ở giai đoạn cuối không dễ phục hồi, ngay cả khi đã bình phục hoàn toàn.
Kiểm tra những con cá Koi bất thường
Các triệu chứng bất thường xuất hiện trên bề mặt cơ thể khác nhau, từ mờ đục, xung huyết, ký sinh trùng, bề mặt hình nón thông, bề mặt lỗ và nhiều loại khác.
Chất nhầy đục trên mắt, xuất hiện bao phủ bởi màu trắng đục mỏng
Bệnh mắt đục, Chilodonellosis, Ichthyobodosis, Bệnh đốm trắng ban đầu, Trichodinosis, Gyrodactylosis
Loại bỏ chất nhầy
Chilodonellosis, Gyridactylosis
Mắt mờ đục và vẩn đục
Gyridactylosis, Bệnh đốm trắng, Cảm lạnh
Tiết chất nhầy bất thường gây ra màu đục
Bệnh đám mây trắng do vi khuẩn, Gyrodactylosis, bệnh Columnaris
Có thể nhìn thấy nhiều đốm trắng nhỏ như mắt kim trên bề mặt thân
Bệnh đốm trắng
Tăng huyết áp và chảy máu
Bệnh đốm trắng, Chilodonellosis, Ichthyobodosis, Trichodinosis, Gyrodactylosis, Argulosis, Bệnh đùn vảy
Có vảy, có những đốm trắng nhỏ trên bề mặt cơ thể
Epistyliasis
Xung huyết màu đỏ với các vây và màu trắng từ đỉnh của vây
Bệnh Columnaris
Sự bong tróc vảy và chất nhầy xảy ra, khiến con cá trông như thể được bao phủ bởi những miếng giẻ trắng
Bệnh Columnaris
Nấm bám trên bề mặt cơ thể
Bệnh lỗ, bệnh nấm
Nấm có thể nhận thấy ở phần lưng của cơ thể
Columnarisis
Tăng huyết áp nặng ở một khu vực nhỏ
Columnarisis
Vảy xuất hiện giống như quả thông
Bệnh đùn vảy, Bệnh lỗ, Bệnh lỗ mới, Bệnh ký sinh trùng, Bệnh mắt đục, Cảm lạnh thông thường, Sưng ruột
Các lỗ được tìm thấy trên cơ thể cá
Bệnh lỗ, bệnh lỗ mới
Xuất huyết các đốm đỏ và vết loét xuất hiện trên và dưới da
Bệnh lỗ, bệnh lỗ mới
Cơ thể cá con sưng to, trông trong suốt
Đái tháo đường, bệnh Columnaris
Một miếng thịt có kích thước như vảy nhô ra
Ký sinh trùng
Xuất huyết bề mặt cơ thể của cá con
Dropsy
Sưng bụng
Bệnh đùn vảy, Bệnh nấm đường ruột của koi, Cảm lạnh thông thường
Quan sát thấy khối u sáp màu trắng hoặc màu hồng
U nhú
Sự đổi màu và lồi lõm chỉ có thể nhận thấy ở các mẫu cá màu đỏ
Bệnh hi-kui
Ký sinh trùng hình que và trong mờ, kích thước 5 ~ 10mm đang bám
Bệnh giun mỏ neo
Ký sinh trùng trong suốt và không hình dạng, đường kính 5mm đang bám vào
Argulosis
Chảy máu ở hậu môn, có màu đỏ
Cho ăn quá nhiều, sưng ruột
Quan sát thấy da hơi nổi lên cao 1 ~ 2mm
Bệnh nấm da của cá koi
Các bong bóng nhỏ được hình thành ở vây, đầu và xung quanh mắt
Bệnh bong bóng
Xói mòn bề mặt da lộ thịt
Cảm lạnh thông thường
Màu cá nhạt dần
Sưng ruột
Kiểm tra hình cá Koi bất thường
Sự thay đổi hình thái cơ thể có thể thấy rõ bằng mắt thường, giúp phát hiện sớm và dễ dàng.
Bụng phình to bất thường
Sưng ruột
Ngực sưng bất thường, bụng thóp bị co lại một phần
Ngực sưng, bụng hai múi
Mất thịt ở lưng và trông rất gầy
Chilodonellosis, Sưng ruột
Cá Koi biến dạng hình chữ S, hình Shachihoko hoặc akimbo
Căng thẳng
Mắt lồi
Bệnh đùn quy mô, Sưng ruột
Mắt trũng
Đái tháo đường, bệnh ngủ, bệnh Columnarisis
Mắt bị thối và mưng mủ
Bệnh lỗ, bệnh Columnarisis
Biểu hiện hoại tử ở miệng, mang và vây, thối rữa và rách nát
Bệnh Columnarisis
Hình dạng bất thường, co giật và bơi ngoằn ngoèo
Thăn Atropheid
Kiểm tra khe mang cá Koi bất thường
Mang không dễ dàng kiểm tra bên trong, ngoại trừ khả năng suy đoán về sự hiện diện của sự bất thường đánh giá từ chuyển động của nắp mang.
Bên cạnh đó, hình thức nắp mang thất thường có thể được nhìn thấy bên ngoài.
Mang có màu trắng
Bệnh chilodonellosis, Dacylogyrosis
Tiết chất nhờn bất thường gây ra sự đổi màu của mang và làm trắng mang
Gyrodactylosis, Dactylogyrosis, Ichthyobodosis, Chilodonellosis, Trichodinosis, Myxobolus koi nhiễm
Sự đổi màu của gốc mang và thành màu trắng
Bệnh Columnaris
Để mở noãn, mang trông có màu trắng
Bệnh Columnaris, Apiosoma
Mang một phần trở thành màu trắng xám và phần trung tâm có màu xám hoặc vàng và bị thoái hóa, hoặc bị phân hủy
Bệnh Columnaris
Chất giống gelatin màu trắng xuất hiện ở phần ngoại vi của mang
Bệnh koi mới
Mang có vẻ sưng lên
Bệnh koi mới
Các đốm trắng hoặc đốm trắng có thể nhìn thấy trên mô mang
Nhiễm trùng Myxobolus koi
Các nang vẫn mở
Nhiễm trùng Myxobolus koi
Sự đổi màu của mang thành màu đen đỏ
Nhiễm trùng Myxobolus koi
Sự đổi màu của mang thành màu trắng như tuyết
Thiệt hại do thuốc diệt cỏ
Bề mặt cơ thể cá Koi bất thường
Có nhiều loại bề mặt cơ thể bất thường. Lấy một ít chất nhầy trên bề mặt để nghiên cứu bằng kính hiển vi. Bắt đầu kiểm tra ở tỷ lệ phóng đại thấp hơn, sau đó nâng tỷ lệ lên từng chút một.
Vây bất thường
Kiểm tra sự sung huyết của vây ngực và vây bụng, nghĩa là có hay không có các đường đỏ.
Mang bất thường
Mở mang để kiểm tra.
Khi chất nhầy trên bề mặt bình thường, cắt một vài mảnh mang để kiểm tra bằng kính hiển vi. Bôi thuốc tê nhẹ tại thời điểm cắt chỉ.
Tuy nhiên, mang sẽ chuyển thành màu trắng trong vòng một giờ sau khi chết. Không phát hiện được nguyên nhân tử vong sau khi đổi màu.
Nội tạng cá Koi bất thường
Nếu bạn đã hiểu rõ về đường ruột bình thường của Koi thông qua kinh nghiệm của mình, hãy mổ Koi để kiểm tra sự bất thường về nội tạng.
Nếu chưa có kinh nghiệm, hãy thử mổ xẻ cả cá Koi ốm yếu và khỏe mạnh cùng lúc để so sánh.