- Dịch: Huyền Nguyễn
Hệ thống kiểm dịch cá Koi có cần thiết không? Bạn sẽ rất hay bắt gặp một con cá Koi (hoặc cá vàng) khiến bạn không thể cưỡng lại và nhất định phải mua bằng được, nhưng làm thế nào để bạn biết rằng con cá này không mang bất kỳ bệnh nguy hại nào có thể lây lan sang những con cá Koi khác của bạn? Hơn bao giờ hết, điều quan trọng là phải đảm bảo tất cả cá mới đều sạch bệnh trước khi thả chúng vào ao và kiểm dịch cá là cách tốt nhất để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát trong ao của bạn.
Tại sao phải kiểm dịch cá Koi?
Có nhiều lý do để cách ly cá mới, cách ly không chỉ giúp bảo vệ bộ sưu tập cá Koi hiện có của bạn khỏi các vấn đề dịch bệnh hoặc ký sinh trùng mà cá mới có thể mang theo, mà còn đảm bảo cá bạn mới mua về đang ở trạng thái tốt trước khi đưa chúng vào ao của bạn. Đây là hướng dẫn cơ bản để kiểm dịch đúng cách cá mới của bạn trước khi thả chúng vào ao của bạn. Hầu hết cá Koi nhập khẩu sẽ chịu rất nhiều căng thẳng trong suốt hành trình dài từ trại cá hoặc nhà lai tạo đến ao của bạn. Trong hầu hết các trường hợp, chúng sẽ được đánh bắt và chuyển từ ao sang bồn chứa, phân loại sau đó đóng hộp, chúng được vận chuyển trên 1 hoặc nhiều chuyến bay trong tối đa 36 giờ, vận chuyển thêm một số chặng và cuối cùng được thả vào bể chứa của nhà bán lẻ, số cá này trải qua tất cả các khâu vận chuyển trên mà không được cho ăn. Sau tất cả những căng thẳng này, cá rất dễ bị nhiễm vi khuẩn và ký sinh trùng. Một nhà bán lẻ chất lượng sẽ cho phép cá có thời gian phục hồi sau khi phải chịu đựng căng thẳng trên hành trình trước khi bán, tuy nhiên, nhiều người chỉ muốn bán chúng càng nhanh càng tốt trước khi có bất kỳ vấn đề nào xảy ra. Thêm vào đó, một khi bạn đã thiết lập bể cách ly, bạn luôn có thể sử dụng nó như một bể bệnh viện hoặc thậm chí để nuôi cá con.
Sử dụng loại bể nào để kiểm dịch cá Koi?
Các bồn cách ly cá Koi không cần phải phức tạp, nhưng chúng cần phải có chất lượng tốt. Bạn có thể có nhiều loại bồn hoặc bể chứa khác nhau như bể cá lớn, máng nước cho vật nuôi, thùng phuy nhựa 45 gallon và bể nhỏ, tất cả những loại này đều có thể được sử dụng để kiểm dịch cá miễn là chúng chưa được sử dụng để chứa các hóa chất mạnh có thể ngấm ngược vào nước trong thời gian cách ly. Chúng tôi có bán các Ống kiểm dịch di động hay những bể trưng bày lớn có thể chứa nhiều cá Koi cùng một lúc và cũng có thể gấp lại thành một hộp nhỏ để cất giữ dễ dàng khi không sử dụng đến. Ngoài ra, các bộ lọc cũng không cần quá phức tạp, nhưng chúng cần phải có kích thước phù hợp với bể và số lượng cá. Một bộ lọc bọt biển lớn hoặc bộ lọc chìm như Aquascapes ’Submersible Filter sẽ phù hợp với bể cá kiểm dịch. Đối với các bể lớn hơn, bộ lọc điều áp sẽ là lựa chọn lý tưởng. Điều quan trọng nhất cần nhớ là bộ lọc phải được thay theo chu kỳ (xem bên dưới).
Thiết lập bể cách ly cá Koi
- Nhiều ngăn
- Một tấm lưới hoặc tấm che
- Bộ lọc sinh học theo chu kỳ để cung cấp chất lượng nước tối ưu
- Muối (có thể là thuốc khác)
- Nhiệt (nếu cần)
- Cho cá không gian bơi lội thoải mái để chúng có thể thư giãn và hòa nhập với môi trường mới, điều này cho phép hệ thống miễn dịch của cá bắt đầu hoạt động bình thường trở lại. Bể cách ly tối thiểu 50 gallon là cần thiết nếu bạn mua từ 2 hoặc 3 con cá nhỏ hơn, hoặc có thể từ 6 đến 8 con, bể lớn hơn nếu bạn thường mua cá lớn hơn hoặc mua nhiều con cùng một lúc. Bể lớn hơn bao giờ cũng tốt hơn, chất lượng nước, nhiệt độ và amoniac có thể thay đổi nhanh chóng khi bể có thể tích nhỏ và bể nhỏ cũng khó quản lý hơn.
- Điều rất quan trọng là bể cách ly phải có lưới chắn. Những con cá mới thường rất sợ hãi và mất phương hướng, và vì một lý do nào đó, phản ứng đầu tiên của chúng là nhảy dựng lên. Không có gì bực bội hơn việc nhìn thấy một con cá mới mua về nằm khô trên sàn nhà. Lưới chắn cũng cung cấp một số loại “vỏ bọc” cho cá ẩn nấp. Điều này giúp cá cảm thấy được bảo vệ và nhảy ít hơn. Những bông hoa súng hoặc miếng đệm nổi nhân tạo hoặc thậm chí một vài miếng xốp nhỏ sẽ giúp ích trong khi cách ly cá.
- Chất lượng nước tối ưu cũng là yếu tố bắt buộc. Khi bạn vô tình thả một con cá hoàn toàn khỏe mạnh vào nước có hàm lượng amoniac hoặc nitrit cao, cá sẽ trở nên căng thẳng và rất có thể bị nhiễm bệnh trong thời gian ngắn. Một bể cách ly với chất lượng nước kém sẽ gây hại cho cá mới hơn là thả chúng trực tiếp vào ao. Chìa khóa để cung cấp chất lượng nước tốt là bể cần có sự lưu thông tốt và một bộ lọc sinh học lớn. Thường bạn sẽ mất từ 4 đến 6 tuần để bộ lọc sinh học hoạt động theo chu kỳ và hiệu quả, vì vậy cách tuyệt vời để tránh “hội chứng bể mới” là thiết lập bể sớm và thả một vài con cá khỏe mạnh để môi trường bể tự nhiên trước. Hãy nhớ kiểm tra chất lượng nước hàng ngày bằng bộ dụng cụ thử nghiệm, đặc biệt là trong 2 tuần đầu tiên. Bổ sung lợi khuẩn sẽ đẩy nhanh quá trình xử lí nước và giảm căng thẳng cho cá.
- Muối thường được cho là súp gà cho cá Koi và cá vàng, nó làm giảm căng thẳng, giúp chống lại độc tính nitrit, tiêu diệt nhiều loại ký sinh trùng thông thường. Sử dụng muối không i-ốt với tỷ lệ 3 muỗng cà phê/ gallon hoặc 2,5-3 Lbs/ 100 gallon để đạt được nồng độ 0f 0,3%. Nếu bạn cách ly cá Koi Nhật Bản, bạn có thể tăng tỷ lệ lên đến 0,5%.
-
Nhiệt độ nước lý tưởng nên được giữ trong khoảng 22,2- 23,3°C (72- 74°F). Tùy thuộc vào vị trí và thời gian bạn đang cách ly cá của mình, bạn có thể cần một máy sưởi như máy sưởi hồ cá để đảm bảo nhiệt độ ở mức phù hợp.
Quy trình kiểm dịch cá Koi
NGÀY 1 – Cho cá vào túi thả nổi để thích nghi dần với nhiệt độ (thường là 15-20 phút). Nhẹ nhàng đưa cá vào bể cách ly, không đổ nước từ túi vào bể cách ly. Để cá ổn định trong phần còn lại của ngày và qua đêm.
NGÀY 2 – Cá mới nhập về có thể trông căng thẳng, đậu dưới đáy và ít hoạt động, điều này là bình thường miễn là chất lượng nước ổn. Mặt khác, những con cá đã có thời gian nghỉ ngơi tại đại lý sẽ có khả năng hoạt động tích cực và trông đẹp mắt. Thử cho chúng ăn thức ăn cho cá chất lượng cao và xem chúng có ăn không. Sau một vài ngày, bạn có thể cân nhắc việc cho chúng ăn thức ăn chứa thuốc kháng sinh phù hợp như một biện pháp phòng ngừa (nếu có), hãy đảm bảo chỉ cho chúng ăn thức ăn chứa kháng sinh trong 14 ngày.
NGÀY 3 – Tiếp tục cho ăn, theo dõi chất lượng nước và theo dõi cá chặt chẽ xem có dấu hiệu bệnh tật hoặc ký sinh trùng không và điều trị cho phù hợp. Hãy nhớ rằng, nhiều phương pháp xử lý kháng khuẩn cũng sẽ làm chết các vi khuẩn có lợi trong bộ lọc sinh học của bạn, dẫn đến chất lượng nước xấu đi. Thay nước từng phần nếu cần, thường là 10- 25% mỗi lần thay. Tiếp tục thực hiện điều này trong 2 tuần.
TUẦN 3 – Nếu mọi việc suôn sẻ, bạn có thể sẵn sàng thả những con cá này vào ao của mình, nhưng hãy đợi thêm một thời gian nữa. Mỗi ao và hệ sinh thái đều có các vấn đề riêng của nó, vi khuẩn và ký sinh trùng tốt và xấu. Tất cả cá cùng tồn tại với những con vi khuẩn này trong môi trường ao vì không có ao nào hoàn toàn không có vi khuẩn hoặc ký sinh trùng. Rõ ràng, cá nhập khẩu từ Nhật Bản sẽ được nuôi trong một môi trường hoàn toàn khác với môi trường duy nhất trong ao của bạn. Một cách để giúp chúng dần dần thích nghi với môi trường là đưa 1 hoặc 2 con cá thử nghiệm từ ao của bạn vào bể cách ly cùng với cá mới. Hãy thả một con cá có thể không phát triển theo cách bạn đã hy vọng hoặc một con mà bạn không ngại mất nếu có vấn đề. Loài cá này sẽ dần dần đưa môi trường độc đáo từ ao của bạn vào bồn cách ly. Ngoài ra, đây là một cách tốt để kiểm tra xem liệu cá mới có mang theo bất kỳ vấn đề nào có thể gây ra sự cố với bộ sưu tập cá của bạn hay không.
Kết thúc kiểm dịch
Nếu sau 3 tuần, tất cả cá đều trông đẹp, bạn có thể sẵn sàng thả chúng vào ao. Đảm bảo nhiệt độ nước cách ly và nước ao bằng nhau. Sau đó cẩn thận chuyển cá vào túi nhựa hoặc thùng chứa khác, đặt vào ao và thả cá ra ngoài ao.
KHV, Koi & Kiểm dịch
Nếu bạn có bất kỳ mối quan tâm nào về đại lý cá Koi và lo ngại về KHV, thì hãy cân nhắc tăng nhiệt độ của nước lên 24,4- 25,5°C (tương đương 76- 78°F) ngay từ đầu. Vì KHV được kích hoạt bởi nhiệt độ khoảng 23,8°C- 75°F), một con cá Koi tiếp xúc với nhiệt độ này trong hơn 2 tuần rất có thể sẽ bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu của bệnh (chất nhờn dư thừa, mang phân hủy) và nhanh chóng chết. Đây không phải là một phương pháp an toàn, vì một số cá bị nhiễm bệnh có thể chỉ là vật mang mầm bệnh mà không biểu hiện triệu chứng, nhưng nó là phương pháp tốt nhất cho đến nay. Cách đáng tin cậy nhất là mua cá từ một đại lý uy tín.
Bản tóm tắt
- Một bồn hoặc bể lớn có thể tích 50 đến 300 gallon.
- Bộ lọc sinh học hoàn toàn theo chu kỳ
- Nhiệt độ phải là 22,2- 25,5°C (tương đương 72- 78°F)
- Kiểm tra chất lượng nước thường xuyên.
- Cách ly với môi trường có tỷ lệ 0,3% muối (muối không i-ốt ở mức 3 muỗng cà phê mỗi gallon).
- Lưới che bể để chống cá nhảy
- Thời lượng cách ly: tối thiểu 21 ngày
Một số người thích có cách tiếp cận chủ động đối với cá Koi mới và các bệnh hoặc ký sinh trùng có thể xảy ra. Đó là, họ điều trị cho cá Koi trước khi chúng xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Nếu bạn đã mua cá Koi nhập khẩu, đặc biệt là cá Koi Nhật Bản và cá Koi của bạn chưa được kiểm dịch bởi đại lý, bạn nên thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Dưới đây là danh sách các phương pháp điều trị phổ biến, hiệu quả nhất và sẽ không ảnh hưởng đến bộ lọc sinh học và không làm giảm chất lượng nước.
Các loại thuốc hữu ích cho cá Koi
- Praziquantel – chữa bệnh sán
- Knockout Plus (Proform C) – diệt ký sinh trùng, vi khuẩn và nấm
- Melafix – chữa lành các vây bị tách ra và các vết xước nhỏ
- Lớp thuốc phủ trên dành cho thực phẩm – chữa bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, loét